Pułkowniku „Dąbrowa” – pamiętamy!

Wieczorem 5 sierpnia, w 73. rocznicę uwolnienia więźniów w Jaśle, które miało miejsce nocą z 5 na 6 sierpnia 1943 r., odbył się IV Jasielski Marsz Wolności ku czci uczestników i ofiar tej akcji pod kryptonimem „Pensjonat”. Jego organizatorami byli: Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, Komenda Hufca ZHP w Jaśle i Miasto Jasło. Patronat nad marszem objęli: jedyny żyjący uczestnik akcji, płk Stanisław Dąbrowa-Kostka i burmistrz Miasta Jasła Ryszard Pabian.
Uczestnicy marszu zebrali się o godz. 20.30 przed jasielskim pomnikiem Armii Krajowej. Wśród nich znaleźli się m.in.: zastępca burmistrza Miasta Jasła Elwira Musiałowicz-Czech, przewodniczący Rady Miejskiej Jasła Henryk Rak, zastępca przewodniczącego RMJ Urszula Czyżowicz, radny powiatowy Mateusz Lechwar, członkowie zarządu SMJiRJ oraz komendy Hufca ZHP w Jaśle. Po wysłuchaniu Hymnu Polskiego Państwa Podziemnego, wszystkich zebranych powitał przewodniczący zgromadzenia – prezes SMJiRJ oraz zastępca komendanta Hufca ZHP, historyk i regionalista Wiesław Hap. Przybliżył genezę i ideę tego patriotycznego spotkania oraz poprowadził jego całość.
Następnie zarys akcji „Pensjonat” przypomnieli druhowie Łukasz Zaleśny i Krzysztof Kapłon. Z kolei druh pwd. Michał Koś odczytał przywieziony przez W. Hapa list skierowany do zebranych przez pułkownika Stanisława Dąbrowę-Kostkę o następującej treści: „Szanowni Państwo, Druhny i Druhowie, Uczestnicy „Nocnego IV Jasielskiego Marszu Wolności” szlakiem odskoku po „Akcji Pensjonat”… Minęły 73 lata od tamtej nocy z 5 na 6 sierpnia 1943 roku, gdy Opatrzność pozwoliła w Jaśle uratować życie wielu sponiewieranym przez okupanta towarzyszom broni… Wasz nocny marsz, to nie tylko patriotyczne wyzwanie sprawnościowe, lecz także – przede wszystkim – dowód pamięci o ponurych czasach niemieckiej okupacji, a także pamięci o tych, którzy w Szarych Szeregach i Armii Krajowej walczyli z nieporównywalnie silniejszym wrogiem i ginęli żołnierską śmiercią… Historia uczy, że Wolność i Niezawisłość nie jest dana raz na zawsze, że trzeba ją pielęgnować, a czasem walczyć ryzykując własnym życiem…
Jedną ze szkół patriotyzmu w Polsce międzywojennej było Harcerstwo. Teraz Jasielskie Harcerstwo, z którym mam honor utrzymywać przyjacielski kontakt przez wiele lat, ma w tej ważnej sprawie ogromne zasługi. Tak jak w dziedzinie zachowania pamięci o dziejach Jasła ma Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego. Z najlepszymi życzeniami dla Wszystkich Uczestników i Organizatorów „Nocnego Marszu” oraz z harcerskim „Czuwaj!”  – Stanisław Dąbrowa – Kostka”.
W dalszej części spotkania druh Karol Wojdyła wygłosił patriotyczny wiersz autorstwa śp. żony Pułkownika – Anny Dąbrowy-Kostki p.t. „Pamiętaj”. Ostatnim akcentem pierwszej odsłony wydarzenia był występ wokalny druhny pwd. Gabrieli Czerwińskiej, która wykonała dwa utwory autorstwa pomysłodawców Jasielskiego Marszu Wolności: „To On” – Piotra Hudymy  i „Wołali Cię Florentyna” – Wiesława Hapa.

Po zakończeniu tego słowno-muzycznego montażu pod pomnikiem AK, ruszył patriotyczny przemarsz trasą, jaką w sierpniową deszczową noc przed 73 laty przebyli więźniowie jasielskiego więzienia wraz z ich wyzwolicielami. Za instruktorem ZHP niosącym flagę państwową szli harcerze jasielskiego Hufca z zapalonymi pochodniami oraz  pozostali uczestnicy wydarzenia z chorągiewkami w barwach narodowych. W zwartej kolumnie przeszli przez Górkę Klasztorną na plac przy kościele parafialnym na osiedlu Żółków. Tam też z udziałem miejscowych mieszkańców odbyła się ostatnia część IV Jasielskiego Marszu Wolności. Po przywitaniu biorących  w nim udział osób przez proboszcza miejscowej parafii ks. Jana Gibałę i wspólnej modlitwie w intencji bohaterów „Pensjonatu”, uwolnionych w nim więźniów i późniejszych ofiar, rozpalone zostało harcerskie ognisko. Uczynili to wraz z przewodniczącym zgromadzenia: ks. proboszcz Jan Gibała, przewodniczący RMJ Henryk Rak, wiceprzewodnicząca RMJ Urszula Czyżowicz, phm. Urszula Buczyńska-Bolanowska i phm. Robert Nowiński z komendy Hufca ZHP oraz Jacek Nawrocki z zarządu SMJiRJ.


Przy ognisku odśpiewano kilka pieśni patriotycznych, żołnierskich i partyzanckich.  Odczytano również specjalny apel uczestników marszu wzywający do podtrzymywania pamięci o przeszłości. Piątkowe wydarzenie zakończyło się zawiązaniem harcerskiego kręgu i wzajemnym przekazaniem sobie przez współtworzące go osoby, uściskiem dłoni, „iskierki przyjaźni i wolności”, którą przekazał  druh pwd. Leszek Woźniacki.
 
Organizatorzy serdecznie dziękują ks. proboszczowi Janowi Gibale i podinspektorowi Mateuszowi Smyce z UM w Jaśle za pomoc organizacyjną, pracownikom JDK za nagłośnienie, służbom Komendy Powiatowej Policji, Straży Miejskiej i Straży Ochrony Kolei za zabezpieczenie przejścia, lokalnym mediom za oprawę medialną, a wszystkim uczestnikom za udział i za współtworzenie wspaniałej patriotycznej atmosfery spotkania.
W dniu 7 maja odbyły się oficjalne uroczystości rocznicy akcji. Po mszy świętej w Sanktuarium Antoniańskim, ich uczestnicy przeszli pod pomnik AK. Tam miały miejsce: Apel Poległych, przemówienia prezesa jasielskiego Koła ŚZŻAK Witolda Świdraka oraz przewodniczącego Rady Miejskiej Jasła Henryka Raka oraz złożenie kwiatów. W imieniu Zarządu SMJiRJ dokonał tego prezes Wiesław Hap.
/PZ/
Fotografie: K. Czerwińska (zdj. 2-11) i I. Dranka (zdj. 1 i 12-14). Aby powiększyć zdjęcie kliknij na nie.