W tym roku Jasło obchodzi 650. rocznicę lokacji, a Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego swoje 50-lecie. Sięgnijmy do jego początków.
W 1965 roku jaślanie z dumą świętowali sześć stuleci miasta, do którego przylgnęło określenie: „Zburzone nienawiścią – wydźwignięte pracą”. W roku 1965 – Roku 600-lecia Miasta Jasła powołano Komitet Honorowy Obchodów. Ogrom pracy wykonały Komitet Wykonawczy z Władysławem Mendysem na czele i Komitet Organizacyjny. Główne jubileuszowe imprezy trwały w czerwcu 1965 roku w ramach I „Dni Jasła”. Te uroczystości wyzwoliły wśród mieszkańców tyle głębokiego patriotyzmu i przywiązania do miasta, tyle ofiarności dla jego dalszego rozwoju, że po ich zakończeniu, gdy przyszło do rozwiązania Komitetu Obchodów, zrodziła się myśl powołania do życia organizacji, która umożliwi jaślanom kontynuowanie pracy dla rozwoju i upiększania swego miasta.
Tak powstało Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego. Jego członkami założycielami byli: Władysław Barczentewicz, Alfreda Breitmeierowa, Jerzy Brokowski, Franciszek Buczek, Stanisław Cichy, Tadeusz Czachowski, Stanisław Drozd, Genowefa Fedorko, Jan Frączek, Tadeusz Garbacik, Antoni Grochowski, Bronisława Haik, Michalina Jasińska, Jan Kalityński, Józef Krzyżanowski, Eugeniusz Machowski, Stanisława Majka, Marian Matysik, Władysław Mendys, Józef Mordawski, Julian Mroczka, Halina Oleszczuk, Albin Pietrus, Zdzisław Polakiewicz, Eugeniusz Rak, Stanisław Rajchel, Kazimierz Sęk, Adam Skuba, Włodzimierz Szajna, Marian Szczygieł, Stanisław Szustkiewicz, Jan Tabaka, Mieczysław Trześniak, Mieczysław Wieliczko, Tadeusz Wojnarski, Adam Wróblewski, Dariusz Wróblewski, Adam Wydro, Aleksander Zgirski, Kazimierz Zieliński, Henryk Zych, Józef Zychowicz.
Na zebraniu organizacyjnym Stowarzyszenia 22 października 1965 roku wybrano pierwszy Zarząd w składzie: Albin Pietrus (prezes), Władysław Mendys i Kazimierz Zieliński (zastępcy prezesa), Stanisław Szustkiewicz (sekretarz), Adam Wróblewski (skarbnik), Henryk Zych (kronikarz) oraz Tadeusz Czachowski, Genowefa Fedorko, Tadeusz Garbacik, Kazimierz Sęk, Józef Zychowicz (członkowie Zarządu). Zebranie przyjęło też statut określający cele i zadania. Stowarzyszenie i jego statut zostały zarejestrowane w Rzeszowie 8 stycznia 1966 roku. Od początku działalności Stowarzyszenia przyświecały mu takie cele jak: szerzenie wiadomości o przeszłości historycznej Jasła i regionu, ochrona zabytków i pamiątek, troska o wygląd miasta i jego wszechstronny rozwój. A potem były kolejne zarządy, kolejni prezesi, nowe wyzwania i zadania.
Uroczystości oficjalne 50-lecia rozpoczęły się w sobotnie przedpołudnie 12 grudnia 2015 roku mszą świętą w kościele św. Stanisława. Odprawił ją w intencji obecnych i zmarłych członków Stowarzyszenia ks. proboszcz Tadeusz Paszek. W homilii przypomniał on początki działalności tej organizacji oraz omówił cele jakie od początku jej przyświecają. Po zakończeniu nabożeństwa wszyscy jego uczestnicy przeszli do Jasielskiego Domu Kultury, gdzie gości powitał prezes SMJiRJ Wiesław Hap w towarzystwie wiceprezesów – Felicji Jałosińskiej i Andrzeja Gawlewicza.
Oficjalnego otwarcia uroczystości w sali widowiskowej JDK dokonał jej patron honorowy – burmistrz Miasta Jasła Ryszard Pabian, który m.in. powiedział: „ To nie przypadek, bo właśnie 50 lat temu, gdy miasto obchodziło jubileusz 600-lecia ta grupa, która pracowała nad przygotowaniem tego jubileuszu, była zalążkiem Stowarzyszenia. Jak widać, przez 50 lat udało się mu przetrwać. Udało mu się nie tylko przetrwać, ale i wspaniale pracować nad tym, aby pokazywać tradycje miasta Jasła i ziemi jasielskiej, aby przybliżać nam jego historię i na bieżąco prowadzić zapiski tego co się dzieje na naszej ziemi. Stąd serdeczne podziękowania za Waszą pracę i gratulacje tych osiągnięć, które macie do tej pory. To ponad sto wydawnictw, dziesiątki spotkań, odczytów, wystaw. To także wspólna praca nad innymi wydarzeniami, które miały miejsce na terenie Jasła. Życzę Wam tego, aby Wasza praca dalej była tak wspaniała jak dotychczas. Abyście poszukiwali naszej historii i przedstawiali ją nam w swoich wydawnictwach i utrwalali to co będzie się w tej chwili i na przyszłość działo w naszym mieście i regionie”. Burmistrz przekazał na ręce prezesa Hapa list gratulacyjny, pamiątkowy wizerunek patrona miasta św. Antoniego Padewskiego i bombkę świąteczną z pałacykiem gorajowickim – jednym z symboli Jasła.
Prowadzący uroczystość prezes SMJiRJ poprosił wszystkich o uczczenie chwilą ciszy jego zmarłych członków, po czym zaprosił do obejrzenia prezentacji multimedialnej w trakcie której przedstawiono dzieje Stowarzyszenia.
Następnie głos zabrała Maria Kurowska – wicemarszałek Województwa Podkarpackiego: „ To dla mnie zaszczyt i duża radość, że mogę się dzisiaj z Państwem spotkać i wspólnie świętować znakomity złoty jubileusz. Nasza znajomość trwa od wielu lat. W przeciągu tych lat mogłam z szacunkiem i z podziwem patrzeć na działalność Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego. Szczerze mówiąc, nie wyobrażam sobie tego miasta i regionu bez Państwa działalności. To Wy odkrywacie tą często nieznaną historię miasta Jasła. To Wy jesteście inspiratorami do podejmowania różnego rodzaju działań i to Wy tak pięknie edukujecie młodzież. Uczycie ich tego co najważniejsze: miłości do Ojczyzny poprzez małą Ojczyznę. Należą się Wam wielkie gratulacje”.
Wicemarszałek województwa w towarzystwie posła na Sejm RP dra Bogdana Rzońcy oraz przewodniczącego Rady Miejskiej Jasła Henryka Raka wręczyła przyznane na wniosek władz samorządowych przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego odznaki „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. Otrzymali je: w imieniu Stowarzyszenia – prezes Wiesław Hap oraz Felicja Jałosińska, Zdzisław Świstak, Henryk Zych, Marian Zawiliński oraz Bogusław Mastej. Wicemarszałek Maria Kurowska przekazała również na ręce prezesa SMJiRJ pamiątkowy srebrny herb województwa podkarpackiego.
W dalszej części tego wyjątkowego spotkania Zarząd Stowarzyszenia uhonorował najbardziej zaangażowanych członków i sojuszników. Uchwały Walnego Zebrania oraz Zarządu odczytał sekretarz Zarządu Józef Laskowski, a stosowne akty wręczyli uhonorowanym wraz z medalem jubileuszowym prezes wspólnie z zastępcami. Medale „50-lecia SMJiRJ” i pisemne podziękowania dla członków założycieli otrzymali: Henryk Zych, Jerzy Brokowski, Tadeusz Czachowski, Halina Trelka, Stanisław Rajchel, Adam Wydro, Dariusz Wróblewski oraz byli prezesi Zarządu Stowarzyszenia: śp. Albin Pietrus, śp. Władysław Mendys, Czesław Leosz, śp. Karol Głowa, Henryk Zych, Jan Romanow, Felicja Jałosińska, Marian Zawiliński oraz obecny prezes Wiesław Hap. W imieniu nieżyjących i nieobecnych okolicznościowe listy i medale odebrali członkowie ich rodzin. Z kolei tytuły „Honorowy Członek Stowarzyszenia” zostały przyznane dla: Urzędu Miasta Jasła, Jasielskiego Domu Kultury, Młodzieżowego Domu Kultury, prof. Karola Myśliwca, Jerzego Dudusia Matuszkiewicza, Zbigniewa Dranki, Wiesława Hapa i Zbigniewa Skrudlika, a tytuły „Zasłużony Członek Stowarzyszenia” dla: Miejskiej Biblioteki Publicznej w Jaśle, Jasielskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Jaśle, MPM Maria Kokoczka i Mirosław Prucnal Sp. z o.o. Jasło, Tekpud Sp. z o.o. w Jaśle, Przedsiębiorstwa Robót Drogowo-Mostowych w Jaśle, Firmy Handlowej „ELA” Sp. z o.o. w Jaśle, Huty Szkła S.A. w Jaśle oraz dla Stanisława Rajchla, Zdzisława Szymańskiego, Andrzeja Gawlewicza, Mariusza Skiby, Jacka Nawrockiego i Tomasza Kasprzyka.
Władze Stowarzyszenia przygotowały też pisemne podziękowania za wieloletnią współpracę dla: Marii Kurowskiej – wicemarszałka Województwa Podkarpackiego i byłej burmistrz Miasta Jasła, Andrzeja Czerneckiego – byłego burmistrza Miasta Jasła, Barbary Mikulskiej, Jerzego Rucińskiego, Mieczysława Wieteski, Rafała Witowskiego, AES S.A. Grupa SBS Jasło, Fabryce Armatur JAFAR S.A. w Jaśle, Orion Engineered Carbons Sp. z o.o. Jasło, Powszechnej Spółdzielni Spożywców „Społem” w Jaśle, Trans-Wiert Sp. z o.o. Jasło, Firmy Handlowej „Domicela” Sp. z o.o. w Jaśle, Zakładu Produkcyjno-Usługowego „Alima” w Jaśle, „Dagmara” Sp. z o.o. w Jaśle, Zakładu Produkcji Opakowań „Tarnopak” Sp. z o.o. w Jaśle, GRAN-PIK Liwocz Sp. z o.o. – Zakład Produkcyjny LIWOCZ w Jaśle, PKO Bank Polski S.A. w Jaśle oraz Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowo-Usługowemu „Astra” Sp. z o.o. w Krajowicach.
Za otrzymane wyróżnienie w swoim wystąpieniu podziękował były wybitny polski szermierz i trener, medalista olimpijski, pochodzący z naszego miasta i zawsze z nim się utożsamiający – Zbigniew Skrudlik. Na pamiątkę tego spotkania przekazał Stowarzyszeniu wraz z życzeniami jeden ze swoich najcenniejszych pucharów. Później głos zabrała była prezes, obecnie wiceprezes, Felicja Jałosińska. Podzieliła się refleksjami na temat działalności i pracy w SMJiRJ. Podziękowała także tym wszystkim, którzy wspierali i wspierają Stowarzyszenie. Zabrał również głos Henryk Zych – członek założyciel Stowarzyszenia, były prezes i członek kolejnych Zarządów. Wyraził przekonanie, że po dokonanej przebudowie Jasielskiego Domu Kultury Stowarzyszenie znajdzie w nim godziwą siedzibę.
W dalszej części jubileuszu miały miejsce wystąpienia gości. Wyrazy uznania za dotychczasową działalność wyrażone osobiście lub na piśmie poprzez swoich przedstawicieli skierowali do władz Stowarzyszenia m.in.: Alicja Zając – senator RP, Bogdan Rzońca – poseł na Sejm RP, Henryk Rak – przewodniczący Rady Miejskiej Jasła, prof. Karol Myśliwiec – Honorowy Obywatel Miasta Jasła, Bożena Konikowska – wiceprezes Rady Krajowej Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych RP, Tadeusz Górczyk – wicestarosta jasielski, Adam Kluska – wieloletni członek Rady Krajowej Regionalnych Towarzystw Kultury, Małgorzata Piekarska – dyrektor MBP w Jaśle, Grażyna Leńczuk – dyrektor MDK w Jaśle, Grażyna Jędryczka – kierownik Biblioteki Pedagogicznej w Jaśle, Aleksandra Zajdel-Kijowska – dyrektor ZSM nr 3 w Jaśle oraz dyrektor JDK Janusz Szewczyk, który przekazał Stowarzyszeniu statuetkę „Przyjaciel JDK”. Miały też miejsce bardzo serdeczne wystąpienia i gratulacje prezesów oraz przedstawicieli zaprzyjaźnionych towarzystw i stowarzyszeń regionalnych, m.in. z Krosna, Gorlic, Wieliczki, Jarosławia, Dębowca i Nowego Żmigrodu.
Oprócz wielu pięknych i serdecznych słów pod kątem Stowarzyszenia i jej społeczników był również i czas na głębsze przeżycia artystyczno – duchowe. Zapewniła je w swoim programie młodzież z JDK ze „Sceny Słowa” pod kierunkiem Heleny Gołębiowskiej i zespołu wokalnego „Fermata” prowadzonego przez Ewę Grzebień. Ich program słowno-muzyczny poświęcony był naszej małej Ojczyźnie i składał się z fragmentów tekstów patriotycznych poetów polskich oraz tematycznie związanych z nimi piosenek. Wokaliści z „Fermaty” na zakończenie w ramach dedykacji muzycznej dla wszystkich wyróżnionych, gości i przyjaciół Stowarzyszenia wykonali również kilka utworów skomponowanych przez jaślanina, Jerzego Dudusia Matuszkiewicza, od zeszłej soboty nie tylko „Honorowego Obywatela Miasta Jasła”, ale również „Honorowy Członek SMJiRJ”.
Zamykając to wyjątkowe spotkanie prezes Stowarzyszenia Wiesław Hap podziękował wszystkim za współpracę w okresie całego półwiecza. Wielki ukłon skierował też w stronę dyrektora i pracowników JDK za pomoc w organizacji tej uroczystości. Każdy z uczestników jubileuszu otrzymał pamiątkową książkę o historii Stowarzyszenia autorstwa Wiesława Hapa, Felicji Jałosińskiej i Henryka Zycha. Przed i po uroczystości w holu JDK można było obejrzeć publikacje SMJiRJ oraz wystawę fotograficzną po ostatnim konkursie Stowarzyszenia pod tytułem „Jasielskie w kolorze sepii”.
Tylko w tym roku Stowarzyszenie m.in.: wydało ostatnią część „Kalendarium dziejów Jasła” Felicji Jałosińskiej, publikację Henryka Zycha „Urodziny Jasła. Słowno – muzyczne widowisko historyczne” oraz książkę Wiesława Hapa, Felicji Jałosińskiej i Henryka Zycha „50 lat społecznego działania Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego”. Podsumowano jubileuszowy XX Konkurs Fotograficzny „Jasło – Moje Miasto”, współorganizowano bardzo ciekawy „Wieczór jasielski w Warszawie”, eksponowano wystawę o zniszczeniu i odbudowie Jasła w warszawskim Domu Spotkań z Historią, w Urzędzie Miasta w Jaśle, w Starostwie Powiatowym w Jaśle, w gmachu Uniwersytetu Rzeszowskiego i na Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Jaśle. Wspierano inicjatywy młodych jaślan pod nazwą: Spacer „badawczy” po centrum Jasła i „wysyłanie” kartek do króla Kazimierza Wielkiego – założyciela miasta. SMJiRJ było reprezentowane w Komitecie Honorowym uroczystych obchodów 650. rocznicy nadania praw miejskich Jasłu.
Stowarzyszenie współorganizowało Jasielskie Gry Miejskie dla uczniów szkół podstawowych dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, konferencję metodyczną z zakresu regionalizmu „Ziemia Jasielska naszą Małą Ojczyzną”, wieczór poezji Albina Pietrusa w Zespole Szkół Miejskich nr 3, XXIV Turniej Wiedzy o Jaśle i Międzywojewódzki Konkurs „Życie i działalność Ignacego Łukasiewicza”. Wzięto udział w I Kongresie Stowarzyszeń Regionalnych Województwa Podkarpackiego. W tym roku SMJiRJ zostało uhonorowane Nagrodą Zarządu Województwa Podkarpackiego „za całokształt działalności na niwie kultury”. Propagowano dokonania Stowarzyszenia w audycji Biwak z Polskim Radiem Rzeszów, „Obiektywie Jasielskim” i w „Faktach Jasielskich”. Stowarzyszenie po raz trzeci było współorganizatorem Jasielskiego Marszu Wolności. Ogłosiło i przeprowadziło Konkurs Fotograficzny „Jasielskie w kolorze sepii” oraz przygotowało wystawę pokonkursową, ogłosiło też XXI edycję Konkursu Fotograficznego „Jasło – Moje Miasto”. Współorganizowało z Zespołem Szkół Miejskich nr 3 spektakl „Urodziny Jasła”, wystawę o 50-leciu Stowarzyszenia w Muzeum Regionalnym w Jaśle, przedstawiciele SMJiRJ uczestniczyli w obchodach miejskich 650 – lecia Jasła.
Na przestrzeni minionego półwiecza takich działań na rzecz miasta i regionu oraz na rzecz ich mieszkańców było mnóstwo.
Obecnie Zarząd SMJiRJ pracuje w składzie: prezes – Wiesław Hap, I zastępca prezesa – Felicja Jałosińska, II zastępca prezesa – Andrzej Gawlewicz, sekretarz – Józef Laskowski, zastępca sekretarza – Łucja Filipek, skarbnik – Eulalia Cetnar, zastępca skarbnika – Ewa Pietraszek oraz członkowie Zarządu: Katarzyna Barzyk, Henryk Zych, Tomasz Kasprzyk, Jacek Nawrocki, Mariusz Skiba i Remigiusz Gogosz. W skład Komisji Rewizyjnej wchodzą: Bogusław Mastej, Zdzisław Szymański i Barbara Żegleń (przewodnicząca), a w skład Sądu Koleżeńskiego: Józef Piękoś, Bronisław Wójcik i Łukasz Kotulak.
/SMJiRJ/
Zobacz fotografie z Jubileuszu. Aby powiększyć – kliknij na zdjęcie.
Zdjęcia: Ilona Dranka.