Młodzi historycy-regionaliści zagrali w filmie o prof. Steinhausie

Prezes SMJiRJ i jego młodzi historycy-regionaliści zagrali w filmie o prof. Steinhausie

29 stycznia w Jasielskim Domu Kultury wyświetlony został dokumentalny film „Hugo z Jasła”, poświęcony światowej sławy matematykowi Hugonowi Steinhausowi (1887 – 1972), urodzonemu w Jaśle, zmarłemu we Wrocławiu. Projekcja była oficjalną premierą filmu zrealizowanego przez Paulinę Ibek i Macieja Dźwigaja z BM Production w Krakowie w koprodukcji z Wojewódzkim Domem Kultury w Rzeszowie i Podkarpacką Komisją Filmową, a współfinansowanego m.in. przez Miasto Jasło i jasielską firmę Gamart. Paulina Ibek, scenarzystka i realizatorka, a zarazem kierowniczka produkcji, zaprezentowała na scenie osoby, które przyczyniły się do realizacji filmu. Podziękowała też osobom występującym w filmie, sponsorom i współpracownikom. Warto podkreślić, że w filmie ważną rolę przewodników po Jaśle śladami Steinhausa odegrali członkowie Szkolnego Koła Historyczno-Regionalnego w SP nr 12 i członkowie Młodzieżowego Koła Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego: Wiktoria Gorczyca, Gabriela Schmidt, Maciej Sroka, Piotr Szot i Kacper Janiga wraz z opiekunem Wiesławem Hapem, historykiem-regionalistą, prezesem Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego. Za zrealizowanie filmu będącego kolejną wspaniałą wizytówką Jasła, podziękował burmistrz miasta Ryszard Pabian.

 

Młodzi jasielscy historycy-regionaliści najlepsi w Polsce

Młodzi jasielscy historycy-regionaliści najlepsi w Polsce

   W dworze ziemiańskim Antoniego i Elżbiety Potockich w Krakowie – Olszy odbyła się uroczysta gala ogólnopolskiego konkursu historycznego „Do Broni! Postawy i losy ziemian w trakcie II wojny światowej”. W trakcie spotkania uhonorowano jego laureatów i finalistów oraz ich opiekunów – nauczycieli. Organizatorami konkursu byli: oddziały Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie i Poznaniu, Polskie Towarzystwo Ziemiańskie Oddział w Krakowie, Fundacja Włodków w Krakowie oraz Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu we współpracy z Małopolskim Kuratorium Oświaty.

   Świetnie zaprezentowali się w tym konkursie uczniowie Szkoły Podstawowej nr 12 z Oddziałami Integracyjnymi im. Ignacego Łukasiewicza w Jaśle, członkowie szkolnego koła historyczno-regionalnego oraz Szkolnego Młodzieżowego Koła Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego. Najlepszym w Polsce w kategorii prac historycznych okazał się Piotr Szot, również pierwsze miejsce w kraju w kategorii prac multimedialnych zajęli Artur Czech i Dawid Domasławski, a na trzecim miejscu w tej kategorii uplasował się drugi zespół z jasielskiej „Dwunastki” – Karolina Malikowska, Monika Ochwat i Maciej Sroka. Opiekunem wszystkich laureatów był ich nauczyciel historii Wiesław Hap, prezes Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego.

   W tym trudnym projekcie uczestniczyli uczniowie blisko stu szkół z całego kraju. Komisje wojewódzkie wyłoniły 63 finalistów (zespołów i indywidualnych uczestników), razem 133 uczniów, ze szkół z różnych miejsc w Polsce, m.in. z Krakowa, Kielc, Tarnowa, Bydgoszczy, Suwałk, Łomży, Elbląga, Jarocina, Piły, Strzelna, Pułtuska, Jarosławia, Mielca i Krosna. Wszyscy finaliści stanęli przed ogólnopolskimi komisjami i odpowiadali na pytania jej członków. W wyniku długich przesłuchań komisje wyłoniły laureatów.

   Na sukces młodych regionalistów z Jasła złożyła się ich praca na kilku etapach. Najpierw musieli przygotować pracę badawczą – pisemną i w formie prezentacji multimedialnej opierających się na źródłach historycznych (wspomnieniach, pamiętnikach, listach, dokumentach, fotografiach, prasie, wywiadach, nagraniach, filmach) i poprzez te źródła opisać historię wybranych ziemian (w tym z naszego terenu), ich działalność, oraz dzieje, szczególnie w latach II wojny światowej i po wysiedleniu. Zwyciężyli na etapie wojewódzkim w Rzeszowie, a następnie bardzo dobrze zaprezentowali się jako finaliści etapu ogólnopolskiego, gdzie w krakowskim Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” i w siedzibie Małopolskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Krakowie ustnie zaprezentowali swoje prace – uzasadnili wybór tematu, przedstawili pracę, dokonali analizy i oceny zebranego materiału źródłowego oraz wykazali się dużą wiedzą historyczną odpowiadając na pytania znawców tematu.

    W czasie gali konkursowej dyplomy i nagrody wręczali: Rafał Slaski (PTZ O/ Kraków/Fundacja im. Włodków w Krakowie), małopolska wicekurator oświaty Halina Cimer, dyrektor Oddziału IPN w Krakowie dr hab. Filip Musiał, dr Agata Wolska z Fundacji Włodków oraz dr Marcin Chorązki z krakowskiego IPN. Wszyscy laureaci i finaliści wraz z opiekunami zwiedzili też wystawy w Muzeum Narodowym – Pawilon Czapskiego oraz Muzeum im. Emeryka Hutten – Czapskiego.

    To nie jedyny sukces młodych historyków-regionalistów z jasielskiej „Dwunastki”, podopiecznych prezesa SMJiRJ Wiesława Hapa, w tym roku szkolnym. Jak co roku, ich dorobek jest bogaty. W Ogólnopolskim Konkursie Historycznym „Epizody z najnowszej historii Polski w komiksie” tytuł laureata ogólnopolskiego uzyskała Magdalena Opałka, która odebrała nagrodę w „Domu Spotkań z Historią” w Warszawie. W Ogólnopolskim Konkursie Historycznym „Przywrócić głos Niezłomnym, Nieobecnym na lekcjach historii” tytułem laureatki może pochwalić się Julia Tarnowska, a wyróżnieniami krajowymi: Jakub Czeluśniak, Maciej Narbuttowicz, Artur Czech i Szymon Filip. W ogólnopolskim konkursie o Mandat Posła Sejmu Dzieci i Młodzieży 2019 laureatami zostali: Wiktoria Gorczyca, Gabriela Schmidt, Maciej Sroka i Kacper Skuba. W Ogólnopolskim Konkursie Historycznym „Krąg” laureatką wyróżnienia na szczeblu krajowym jest Kinga Moskal, a bardzo dobry wynik uzyskał Karol Kolbusz. W Międzywojewódzkim Konkursie „Życie i działalność Ignacego Łukasiewicza” w kategorii wiedzy I miejsce zajął zespół: Artur Czech, Dawid Domasławski i Wiktor Tuleja. W Wojewódzkim Konkursie Historycznym „Polska – Moja Ojczyzna. Polska i Polacy w czasie II wojny światowej” I miejsce w województwie i tytuł laureata uzyskał Piotr Szot, a Kacper Janiga był finalistą wojewódzkim. Laureatami szczebla wojewódzkiego konkursu historycznego „Losy żołnierza i dzieje narodu polskiego” zostali Piotr Szot i Kacper Janiga. W Powiatowym Konkursie Historycznym „Dzieje narodu polskiego” II miejsce zajął Kamil Kwieciński, a III – Wiktoria Gorczyca, w międzyszkolnym konkursie historycznym „Major Henryk Dobrzański – Hubal” zwyciężyła Natalia Adamik, a wyróżnienie otrzymała Karolina Krężel. Finalistami konkursu kuratoryjnego z historii zostali zaś Kamil Kwieciński, Maciej Sroka i Wiktor Tuleja. Dwa zwycięstwa odniosły też zespoły szkolne w kolejnej edycji „Turnieju Wiedzy o Jaśle”. Członkowie koła historyczno-regionalnego: Wiktoria Gorczyca, Gabriela Schmidt, Maciej Sroka, Piotr Szot i Kacper Janiga wraz z opiekunem Wiesławem Hapem zagrali również w filmie Pauliny Ibek i Macieja Dźwigaja z BM Production w Krakowie „Hugo z Jasła”, poświęconym prof. Hugonowi Steinhausowi. Wcielili się w rolę przewodników po Jaśle śladami Steinhausa.

/dr/

Konkurs Międzywojewódzki „Życie i działalność Ignacego Łukasiewicza”

Konkurs Międzywojewódzki „Życie i działalność Ignacego Łukasiewicza” – 2019

   Konkurs odbył się pod patronatem Burmistrza Miasta Jasła. Głównym organizatorem przedsięwzięcia był Zespół Szkół Miejskich nr 3 w Jaśle, a jego współorganizatorem Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego. W 2003 r. Gimnazjum nr 2 w Jaśle otrzymało imię Ignacego Łukasiewicza. Na frontonie szkoły wmurowano tablicę o treści: „W hołdzie Honorowemu Obywatelowi Miasta Jasła, twórcy przemysłu naftowego, wielkiemu Polakowi i humaniście, Patronowi naszego Gimnazjum – Ignacemu Łukasiewiczowi – Społeczność Szkolna”. Od tego czasu, corocznie odbywają się w placówce kolejne edycje Międzywojewódzkiego Konkursu „Życie i działalność Ignacego Łukasiewicza” skierowanego do gimnazjalistów z terenu województw podkarpackiego i małopolskiego. Od wielu lat partnerem tego przedsięwzięcia jest SMJiRJ.

   Finał XVI edycji konkursu odbył się w dniu 31 maja b.r. w auli ZSM nr 3 w Jaśle. Uroczystego otwarcia dokonała dyrektor szkoły Aleksandra Zajdel-Kijowska. W trzech konkursowych kategoriach uczestniczyła młodzież z dziewięciu szkół. W kategorii wiedzy uczniowie musieli wykazać się dużym zasobem wiadomości z zakresu historii i biografii twórcy przemysłu naftowego oraz z chemii węglowodorów. W części plastycznej przygotowali różnymi technikami prace plastyczne, a w kategorii poetyckiej wiersze związane z działalnością Łukasiewicza. Wiedzę młodzieży oceniało jury w osobach Sebastiana Wiatra – przewodniczącego (Exalo Drilling S.A.) oraz Barbary Kopeć – nauczyciela chemii (ZSM nr 3 w Jaśle).

Laureatami konkursu zostali:

Kategoria wiedzy (historia i chemia): 1 m. – Artur Czech, Dawid Domasławski, Wiktor Tuleja (SP nr 12 w Jaśle), 2 m. – Amelia Paja, Elwira Ziomek, Przemysław Sochacki (SP w Kątach), 3 m. – Kamila Kisała, Kacper Boczar, Rafał Frąc (klasa gimnazjalna w III LO w Rzeszowie) oraz Weronika Biernacka, Natalia Wojdyła, Mateusz Mosoń (SP w Bączalu Dolnym).

Kategoria plastyczna: 1 m. – Katarzyna Wieczorek (SP nr 2 w Jaśle), 2 m.- Dominika Szkolnik (SP nr 2 w Jaśle), 3 m. – Emily Daniele (SP nr 2 w Jaśle). Nagroda specjalna: Julia Tarnowska (SP nr 12 w Jaśle). Wyróżnienia: Ewelina Wilk (SP w Nowym Żmigrodzie), Karol Kędziora (SP w Kątach).

Kategoria poetycka: 1 m. – Agnieszka Woszczak (SP w Łukawcu), 2 m.- Katarzyna Sokołowska (SP nr 2 w Jaśle), 3 m. – Karolina Sokołowska (SP nr 12 w Jaśle), 4 m. – Aleksandra Czerkowicz (Gimnazjum nr 2 w Jaśle). Wyróżnienia: Natalia Kopeć, Julia Okarma, Antoni Moskal (wszyscy SP nr 12 w Jaśle).

 

   W uroczystym podsumowaniu trzech kategorii konkursowych i wręczaniu nagród uczestniczyła Ewa Kosiek – zastępca dyrektora ZSM nr 3 w Jaśle, a za sprawy organizacyjne konkursu odpowiadali nauczyciele – Ryszard Goryczka i Wiesław Hap – jednocześnie prezes SMJiRJ. Stowarzyszenie przekazało laureatom konkursu wydawnictwa dotyczące historii i dziedzictwa kulturowego Jasła i regionu, w tym Ignacego Łukasiewicza.

Duży sukces młodej jasielskiej regionalistki

Duży sukces młodej jasielskiej regionalistki

Laureatką Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego „Epizody z historii najnowszej Polski w komiksie” została uczennica SP nr 12 w Jaśle Magdalena Opałka. Podopieczna Prezesa Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego Wiesława Hapa wykonała bardzo ciekawy komiks w oparciu o materiały autorstwa swojego nauczyciela – historyka i regionalisty – na temat akcji zdobycia broni przez jasielskich akowców o kryptonimie „Akcja Gamrat”. Przypomnijmy, że nocą z 4 na 5 grudnia 1943 roku grupa żołnierzy Obwodu ZWZ-AK przeprowadziła udaną akcję zdobycia broni z niemieckiego magazynu pod Jasłem. Dzięki niej miejscowe środowisko akowców uzyskało uzbrojenie do dalszych działań w kolejnych latach drugiej wojny światowej.

Konkurs polegał na wykonaniu komiksu przedstawiającego epizod rozgrywający się na tle wydarzeń ważnych dla dziejów polskiego społeczeństwa w okresie od 1917 r. do 1990 r. Na konkurs wpłynęło prawie czterysta prac. Były one oceniane przez komisję: Sławomir Zajączkowski (scenarzysta i współautor komiksów), Gabriela Sierocińska-Dec (historyk, Muzeum Historii Polski), Nikodem Cabała (scenarzysta i współautor komiksów), Anna Klimowicz (filozof), Katarzyna Miśkiewicz (historyk), dr Dariusz Gałaszewski (historyk, IPN). Członkowie komisji podkreślili bardzo wysoki poziom dzieł młodych twórców.

Jak stwierdziła laureatka Magdalena Opałka: Wzięłam udział w konkursie, ponieważ chciałam spróbować stworzyć swój własny komiks. Lubię rysować, więc nie sprawiło mi to większego problemu, choć wymagało ode mnie dużo czasu i precyzji. Ponieważ mieszkam niedaleko Gamratu, to z ciekawością przeczytałam materiał mojego nauczyciela historii o akcji żołnierzy AK, którzy wykradli broń i amunicję z niemieckich magazynów. Podczas układania dialogów i wymyślania kolejnych obrazków, starałam się wczuć w sytuację tamtych ludzi. Podziwiam ich odwagę i wytrzymałość. Myślę, że niewiele osób byłoby zdolnych przejść przez lodowatą wodę, brnąć 15 km w śniegu przez las i na dodatek z ciężką amunicją. To wielkie poświęcenie. Na pewno zapamiętam tę historię i bardzo cieszę się, że moja praca została doceniona.

Jej nauczyciel i opiekun merytoryczny – Prezes SMJiRJ Wiesław Hap – dodaje: Cieszę się z sukcesu Madzi. To bardzo skromna, pracowita i utalentowana osoba. Bardzo zainteresowała się historią akcji „Gamrat” i świetnie ją „rozrysowała” i „rozpisała” w formie komiksu. Mam satysfakcję, że moja publikacja na temat akcji „Pensjonat” stała się kilka lat temu inspiracją dla świetnego komiksu pana Piotra Hudymy, a teraz kolejny mój artykuł zainspirował Madzię i w ten sposób powstał drugi ciekawy komiks, tym razem o akcji „Gamrat”.

Magdalena odebrała nagrodę i stosowny dyplom podczas uroczystego podsumowania tego wartościowego projektu historycznego i plastycznego 31 maja w Centrum Edukacji Instytutu Pamięci Narodowej „Przystanek Historia” w Warszawie. Organizatorami konkursu byli: Biuro Edukacji Narodowej IPN w partnerstwie z Muzeum Historii Polski, Narodowym Centrum Kultury, Wojskowym Centrum Edukacji Obywatelskiej oraz Wydawnictwami: EGMONT Polska; Prószyński i Sp-ka, ZIN ZIN PRESS pod honorowym patronatem Ministra Edukacji Narodowej.

Spotkanie autorskie z Wiesławem Hapem – Prezesem SMJiRJ

Spotkanie autorskie z Prezesem SMJiRJ

 13 maja 2019 r. Miejska Biblioteka Publiczna w Jaśle przekazała do lokalnych mediów zapowiedź:
Miejska Biblioteka Publiczna w Jaśle i Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego zapraszają na spotkanie z cyklu „Rozmowy o regionie” z Wiesławem Hapem.
Historyk, regionalista, działacz społeczny, nauczyciel w Zespole Szkół Miejskich nr 3 w Jaśle. Jest również założycielem i drużynowym 139. Drużyny Harcerskiej „Lisy” im. pułkownika Leopolda Lisa-Kuli. Od lat swoimi pasjami, harcerskimi ideałami, zamiłowaniem do naszego regionu i wiedzą dzieli się z młodzieżą i dorosłymi. Od 2011 roku pełni funkcję przewodniczącego Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego. Jest autorem i współautorem wielu publikacji o historii i dziedzictwie kulturowym Jasielszczyzny m. in.: „Ziemia jasielska naszą małą ojczyzną”, „Wierni do końca”, „Poczet wybitnych jaślan i ludzi związanych z regionem”, „Mam szczerą wolę … z dziejów harcerstwa jasielskiego”, „Jaślanie znani i nieznani”, „Jasło dawne – zniszczone – odbudowane – współczesne”, „Jasielska droga do niepodległej Polski (1768-1922)”. Spotkanie odbędzie się 16 maja 2019 r. o godz. 17.00 w Czytelni Regionalnej MBP w Jaśle (ul. Kołłątaja 1, I piętro).           (MBP w Jaśle)

Ludzie, miejsca, historia – spotkanie z Wiesławem Hapem

16 maja br. w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Jaśle odbyło się kolejne spotkanie z cyklu „Rozmowy o regionie” podczas którego o swoim pisarskim dorobku, nauczaniu i działalności społecznej opowiedział Wiesław Hap.  Historyk, regionalista, nauczyciel i społecznik, prezes Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego jest autorem i współautorem wielu artykułów i publikacji związanych z historią naszego miasta i regionu. Pisać zaczął już na studiach. Przygotowany na konferencję referat o Armii Krajowej przyczynił się do powstania jego pierwszej książki „Kedyw Podokręgu Armii Krajowej Rzeszów”. Z biegiem lat zaczęły pojawiać się kolejne publikacje związane z historią Jasielszczyzny i życiem jej mieszkańców: „Obwód ZWZ-AK Jasło”, „Ziemia Jasielska naszą małą ojczyzną”, „Jasło dawne – zniszczone – odbudowane – współczesne” czy „Jasielska droga do niepodległej Polski (1768-1922)”. Możemy być dumni z Jasła i jego mieszkańców, którzy ciężką pracą i determinacją wydźwignęli miasto z ruin – podkreślił autor.
W swoim dorobku historyk poświęcił wiele uwagi harcerstwu, z którym sam jest związany, będąc założycielem i drużynowym 139. Drużyny Harcerskiej „Lisy” im. płka Leopolda Lisa-Kuli. Tej tematyce poświęcone są książki: „Wierni do końca”, „Mam szczerą wolę … z dziejów harcerstwa jasielskiego” oraz „W służbie Bogu, Polsce i bliźnim…” będąca jedynym źródłem informacji o bogatej działalności Lisów, ponieważ większość dokumentów i pamiątek związanych z drużyną zostało zniszczonych w wyniku powodzi, która nawiedziła Jasło w 2010 roku. Podczas wędrówek autora z harcerzami po okolicy zrodził się pomysł przygotowania materiałów, które ukazywałyby ciekawe, warte zobaczenia w naszym regionie miejsca. Tak powstał m. in. „Przewodnik po Jaśle i Jasielszczyźnie” oraz albumy z tekstami jego autorstwa: „Ziemia Jasielska : skarby przyrody i kultury” czy „Jasielskie pejzaże” zakończone słowami: Jasło jest miastem wyjątkowym i magicznym. Miało nie istnieć, ale wbrew wszystkiemu przetrwało i żyje nadal. (…) Nie wszystko co cenne i warte utrwalenia w pamięci oraz zobaczenia w naszym mieście zostało zawarte na tych kartach. Ten świadomy niedosyt ma jednak zachęcić (…) do kolejnych powrotów do Jasła, bohaterskiego i malowniczego miasta nad trzema rzekami…
Dla autora bardzo ważni są ludzie, czemu daje wyraz w publikacjach poświęconych znanym jaślanom, tym którzy na przestrzeni wieków dzięki swoim dokonaniom zapisali się w historii i tym, którzy dziś sprawiają, że możemy być dumni z naszego miasta: Każda książka to historia poznawania ciekawych ludzi, odkrywania ciekawostek o ich życiu, „odbrązowiania” wybitnych jednostek, pokazywania nie tylko ich osiągnięć, ale również tego jacy byli naprawdę w codziennym życiu. Przedstawianie ich w taki sposób uświadamia nam, że każdy z nas jest zdolny do wielkich czynów. Mówiąc o swoich książkach, pracy z młodzieżą i działalności w Stowarzyszeniu Wiesław Hap wielokrotnie podkreślał, jak bardzo jest wdzięczny i szczęśliwy, że udało mu się spotkać na swojej drodze i poznać historie tak wielu wspaniałych ludzi. Warto zapisywać wspomnienia, bo ludzie którzy odchodzą to skarbnica wiedzy. Pisanie książek, działalność w harcerstwie i praca z młodzieżą to działania warte wysiłku i poświęconego czasu, ponieważ dzięki nim można rozbudzić i podtrzymać w młodych ludziach miłość do naszego miasta, do naszej małej ojczyzny – powiedział na zakończenie. Współorganizatorem spotkania było Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego.

MBP w Jaśle

Artykuł poświęcony spotkaniu ukazał się również na portalu Jaslo4u.pl:

Regionalista z krwi i kości

O swojej „małej ojczyźnie” wie niemal wszystko. Wiesław Hap, regionalista, historyk, nauczyciel i wychowawca, bo o nim tutaj mowa, podczas spotkania z cyklu „Rozmowy o regionie” opowiedział o swoim niezwykle bogatym i różnorodnym dorobku pisarskim.
Spotkanie z Wiesławem Hapem odbyło się w ubiegły czwartek w siedzibie Miejskiej Biblioteki Publicznej w Jaśle. Była to kolejna odsłona cyklu o wymownej nazwie „Rozmowy o regionie”. Wydaje się, że postać Wiesława Hapa, regionalisty, nauczyciela, harcerza, społecznika wreszcie wychowawcy będącego wzorem godnym do naśladowania przez jasielską młodzież idealnie wpasowuje się w tego rodzaju konwencję.
 

Wiesław Hap

Z powodzeniem bowiem można by określić go mianem omnibusa, w odniesieniu do dziedziny, jaką jest historia regionalna. To ona właśnie stała się dla Wiesława Hapa swoistego rodzaju uzależnieniem, pasją, którą jako nauczyciel oraz wieloletni członek, a teraz prezes Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego nieustannie dzieli się z pobratymcami. W czwartkowe popołudnie towarzyszyły mu atrybuty w postaci prac jego autorstwa. To im właśnie oraz historii ich powstania Wiesław Hap poświęcił najwięcej uwagi podczas trwającego niemal godzinę spotkania. Pamięcią wrócił do początków swojej przygody z pisarstwem. Jej geneza sięga czasów, kiedy był jeszcze studentem. Wówczas na jedną z konferencji naukowych miał przygotować referat, którego tematem była Armia Krajowa. Jak wspomina, nie wszystkim spodobała się jego treść. – Był to 1988 r., czas przełomu. Historia była wtedy jeszcze bardzo skostniała. Częściej mówiło się przecież w kręgach naukowych o działalności Gwardii Ludowej i Armii Ludowej. O Armii Krajowej mówiło się zdecydowanie mniej lub wcale. Przygotowałem, więc referat, który, jak się okazało niespecjalnie przypadł do gustu profesorom. Spodobał się jednak ludziom młodym, studentom oraz ludziom z niezależnego harcerstwa – mówił.  Potem jeszcze wiele razy wracał do tematyki związanej z działalnością Armii Krajowej w regionie jasielskim. Pierwszą wydaną przy wsparciu Jasielskiego Domu Kultury pracą, była książka pod tytułem „Kedyw Podokręgu Armii Krajowej Rzeszów”. Była ona konsekwencją podjętych przez Wiesława Hapa badań dla potrzeb przygotowania pracy magisterskiej. W kolejnych latach ukazały się kolejne monografie jego autorstwa, z których warto wspomnieć choćby o książce „Obwód ZWZ-AK Jasło”. Wiele miejsca w swojej pisarskiej działalności poświęcił historii harcerstwa w Jaśle. Nie powinno to dziwić, bowiem, to nie, kto inny jak Wiesław Hap powołał niegdyś do życia 139. Drużynę Harcerską „Lisy” im. płka Leopolda Lisa-Kuli. Zagadnieniu temu poświęcił prace pod tytułem „Wierni do końca”, „Mam szczerą wolę … z dziejów harcerstwa jasielskiego” oraz „W służbie Bogu, Polsce i bliźnim…”. Szczególne znaczenie dla uwiecznienia dziejów jasielskiego harcerstwa a w szczególności historii „Lisów”, jak podkreśla ma ostatnia z wymienionych prac.

Książka ta jest związana z dwudziestoleciem drużyny. Z myślą o upamiętnieniu tej rocznicy przystąpiłem do jej pisania w 2010 r. Było to chyba zrządzenie losu. W tym roku przecież Jasło nawiedziła powódź. W naszej harcówce wszystko uległo zniszczeniu. Wszystko uległo zniszczeniu. Przygotowując książkę, na szczęście wszystkie nasze osiągnięcia skrupulatnie spisałem – wspomina.

W swoim bogatym dorobku Wiesław Hap ma wiele prac, których tematyka związana jest z szeroko pojętym dorobkiem kulturowym Jasła i regionu jasielskiego. Do nich zaliczyć można na przykład „Przewodnik po Jaśle i Jasielszczyźnie”, „Ziemia Jasielska: skarby przyrody i kultury” wydana w formie albumu, „Ziemia jasielska naszą małą ojczyzną” czy też „Gmina Jasło, miejsce jak żadne inne. Z dziejów miejscowości”.
W kręgu zainteresowań Wiesława Hapa znaleźli się również znani Jaślanie. Pierwszym efektem owych zainteresowań było powstanie książki pod tytułem „Poczet wybitnych jaślan i ludzi związanych z regionem”. Dekadę później wraz ze Zdzisławem Świstakiem wydał pracę „Jaślanie znani i nieznani”. – Wspólnie z panem Zdzisławem postanowiliśmy przystąpić do prac nad książką, z założeniem, że znajdą się w niej zupełnie nowi ludzie. Różnymi drogami docierałem do takich postaci, o których nie było słowa w poprzednich publikacjach, lub informacje o nich były bardzo skąpe. Udało mi się dotrzeć do informacji m.in. na temat profesora Andrzeja Olbrota, wybitnego inżyniera, zamordowanego przez swojego studenta, Ryszarda Łukasika, admirała floty Marynarki Wojennej, czy też Jacka Grüna, pierwszego perkusisty Budki Suflera. Postaci tych jest znacznie więcej. Są to aktorzy, dziennikarze, sportowcy, pisarze – mówi.
Wiesław Hap jest także autorem wielu piosenek harcerskich.  Teksty jego autorstwa ukazują się w wielu czasopismach i prasie drukowanej.                                         
MD

/RM/

Żegnaj Drogi Kolego


W maju 2019 roku odszedł z szeregów Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego Śp. Henryk Żegleń, zawodowo – specjalista do spraw budownictwa i inżynierii, wieloletni społecznik SMJiRJ oraz członek Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia. Zapisał się w naszej pamięci jako Człowiek bardzo kulturalny, inteligentny, wrażliwy i aktywnie żyjący problemami środowiska lokalnego. Naszego Kolegę pożegnaliśmy uroczystą Mszą św. pogrzebową i odprowadziliśmy Go na miejsce wiecznego spoczynku na Starym Cmentarzu  w Jaśle 7 maja 2019 roku. 
Wstrząśnięci nagłą śmiercią Śp. Kolegi Henryka, zamieściliśmy kondolencje w „Faktach Jasielskich” o treści:
„Łącząc się w bólu i żałobie z Panią Barbarą Żegleń składamy najserdeczniejsze wyrazy żalu i szczerego współczucia z powodu śmierci Męża Śp. Henryka.
Zarząd Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego”.  
Drogi Panie Henryku, spoczywaj w spokoju.

/RM/

28 Turniej wiedzy o Jaśle

Konfederacja Barska na Jasielszczyźnie, dzieje jasielskiego ratusza, biografia Stanisława Kadiego, to tylko niektóre z zagadnień obecnych na 28 Turnieju wiedzy o Jaśle organizowanym przez Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, który odbył się w MDK 9 maja 2019.
W Turnieju uczestniczyło 9 szkół podstawowych, 2 gimnazja i 3 szkoły ponadgimnazjalne – w sumie  22 drużyny trzyosobowe.  Uczniowie mieli do rozwiązania test z lukami skupiający się na dziejach Jasła i Jasielszczyzny w drodze do niepodległości. Mimo rozległości tematu jurorzy stwierdzili wysoki poziom przygotowania uczestników.  
Zwycięzcami poszczególnych kategorii okazały się drużyny ze szkół:
Szkoły Podstawowe:  1 miejsce – drużyna z SP nr 12
                                               2 miejsce – drużyna z SP nr 4
                                               3 miejsce – drużyna z SP nr 12
Gimnazja:                             1 miejsce – drużyna z SP nr 12
                                               2 miejsce – drużyna z SP nr 12 i ex aequo  drużyna z SP nr 2
                                               3 miejsce – drużyna z SP nr 2
Szkoły ponadgimnazjalne: 1 miejsce – drużyna z Zespołu Szkół nr 4
                                               2 miejsce  – drużyna z Zespołu Szkół nr 4
                                               3 miejsce – drużyna z I LO
Jurorami Turnieju byli nauczyciele historii z Jasła i powiatu jasielskiego w składzie: Ryszard Turek – Zespół Szkół w Nowym Żmigrodzie, Jacek Bracik – Zespół Szkół w Tarnowcu, Robert Nowiński – Zespół Szkół w Kołaczycach, Łucja Filipek – SMJiRJ oraz Małgorzata Madej – emerytka z Zespółu Szkół w Trzcinicy. Nad całością wszystkich działań organizacyjnych i prowadzeniem Turnieju czuwała Felicja Jałosińska, wiceprezes SMJiRJ przy pomocy udzielonej przez Justynę Maniak z MDK.
  
Honorowy patronat nad imprezą sprawowali: Burmistrz Miasta Jasła Ryszard Pabian, Starosta Adam Pawluś oraz Prezes Zarządu Orion Engineered Carbons Ryszrd Rozwadowski. Organizatorzy składają serdeczne podziękowania głównym sponsorom nagród i firmom wspierającym: Hucie Szkła Jasło, Społem Jasło, Piekarni i Ciastkarni Jan Wątroba, Z.P. Liwocz i PPHU Astra.
Za rok kolejna już 29 edycja Turnieju o Jaśle. Warto już sięgać po liczne publikacje o Jaśle i regionie ze zbiorów SMJiRJ oraz innych. Gratulujemy zwycięzcom i wszystkim uczestnikom! Zapraszamy do udziału w przyszłym roku.   

SMJiRJ współorganizowało premierę dwóch filmów o Jaśle

W poniedziałek 29 kwietnia 2019 r. w Jasielskim Domu Kultury o godz. 12.00 i 18.00 odbyła się projekcja dwóch filmów poświęconych dziejom Jasła. Organizatorami tego przedsięwzięcia kulturalnego byli: Miasto Jasło, Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, Szkoła Podstawowa nr 12 w Jaśle i Jasielski Dom Kultury. Patronat nad nim objęli: Burmistrz Miasta Jasła i Przewodniczący Rady Miejskiej Jasła.
(fot. Marcin Dziedzic Jaslo4u)
Pierwszy z filmów – czternastominutowy „Historyczny spacer po Jaśle” śladami bohaterów walczących o niepodległość Polski, miejsc pamięci, tablic, pomników i obelisków na terenie miasta. Film ten został wyróżniony w Ogólnopolskim Konkursie Historycznym „Nieznani bohaterowie, nieznane wydarzenia – losy żołnierza i dzieje oręża polskiego w latach 1887-1922”. Drugi, półgodzinny film to „Perła Podkarpacia w archiwalnych fotografiach na tle muzyki z epoki. Jasło w okresie autonomii galicyjskiej i II RP”. Powstał on na bazie projektu badawczego w Jasielskiej Lidze Naukowej z „Lotosem”, który w 2018 r. otrzymał nagrodę główną. Jest to opowieść historyczna o historii Jasła ze szczególnym uwzględnieniem czasów zawartych w tytule, wzbogacona obrazami w kolorze sepii i cicho sączącą się muzyką.
W obydwu filmach ich młodzi autorzy pod opieką Wiesława Hapa wykorzystali teksty historyczne jego autorstwa oraz skorzystali z mnóstwa źródeł: starych fotografii i pocztówek, dokumentów, portretów, m.in. z archiwów i zbiorów, w tym lokalnych, m.in. Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, Muzeum Regionalnego w Jaśle, Jerzego Rucińskiego, Felicji Jałosińskiej, Zdzisława Świstaka  i Wiesława Hapa. Całość wzbogacili fragmentami melodii z przełomu XIX i XX w. oraz z okresu międzywojennego. Ich szczegółowy wykaz zamieścili w napisach końcowych filmów.
Pierwszy seans został obejrzany przez uczniów jasielskich szkół, którzy wypełnili całą salę widowiskową JDK. Drugi, popołudniowy, otwarty dla mieszkańców Jasła, cieszył się również dużą frekwencją, około dwustu osób. Całość wydarzenia prowadził jego pomysłodawca, Wiesław Hap – historyk i regionalista, prezes Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego. Przed pierwszą projekcją głos zabrała Elwira Musiałowicz-Czech, zastępca burmistrza Miasta Jasła. Pogratulowała młodym autorom i ich opiekunowi oraz podkreśliła, że pomysł jednego z filmów był pokłosiem ostatniej edycji „Jasielskiej Naukowej Ligi z Lotosem”, w którym zwyciężył trzyosobowy zespół autorek, który później, już w fazie kręcenia filmu uzupełnił ich kolega. 
Na zdjęciu Wiesław Hap, prezes SMJiRJ (fot. Marcin Dziedzic Jaslo4u)
W drugiej części popołudniowej spotkania, w imieniu władz samorządowych słowa uznania całej piątce sprawców tego filmowego projektu złożył Henryk Rak – przewodniczący Rady Miejskiej Jasła. Zwrócił uwagę na aspekt patriotyczny działań jakie od lat prowadzi z młodzieżą Wiesław Hap. Ten ostatni zaś powiedział: „Dla Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, organizacji działającej w Jaśle od ponad 50 lat, współpraca ze szkołami i młodzieżą jest od lat bardzo ważna. To dla młodych ludzi stowarzyszenie organizuje m.in. Turnieje Wiedzy o Jaśle i Konkursy Fotograficzne „Jasło – Moje Miasto”. To we współpracy ze Stowarzyszeniem działają w niektórych szkołach Młodzieżowe Koła Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego. I to właśnie czwórka uczniów z takiego koła przygotowała te dwa filmy. Przez kilka lat miałem przyjemność współpracować z nimi jako ich nauczyciel i prowadzący szkolne koło historyczno – regionalne w SP nr 12 i w Gimnazjum nr 2 w Jaśle. Dziś są oni uczniami pierwszych klas jasielskich szkół ponadgimnazjalnych: Natalia Więcek – I LO, Adriana Soczek – II LO, Katarzyna Kozłowska – ZS nr 4 – „Ekonomika” i Dawid Skocz – Zespołu Szkół Technicznych”.

Stoją od prawej W. Hap, A.Soczek, K. Kozłowska, N. Więcek, D. Skocz (fot. Piotr Juryś)

Młodzi regionaliści również podzielili się kilkoma zdaniami. Katarzyna Kozłowska powiedziała: „Udział w przygotowaniu filmu o Jaśle dało mi wiele satysfakcji. Przy okazji lepiej poznałam historię Jasła i ludzi, którzy stąd pochodzili a później odegrali ważną rolę w polskiej historii, nauce i kulturze. Przy okazji poznałam wiele starych zdjęć dawnego Jasła”. Dawid Skocz uzupełnił: „Te dwa filmy to tylko malutki wycinek, tego co robiliśmy w ramach dodatkowych zajęć z historii. Były to także liczne prezentacje multimedialne i albumy na temat Jasła i wybitnych jaślan. Udział w tych zajęciach dał mi dużo”. Z kolei Natalia Więcek zwróciła uwagę, że: „Te dwa filmy w jakiś sposób zamknęły naszą naukę w poprzedniej szkole i działalność w kole historyczno-regionalnym. Mieliśmy sukcesy w konkursach z dziejów regionu na szczeblach; ogólnopolskim, wojewódzkim i lokalnym. M.in. także w corocznych Turniejach Wiedzy o Jaśle. Były to fajne chwile wspólnej nauki i zabawy, zdobywania wiedzy i spotykania ciekawych ludzi”. Na koniec Adriana Soczek dodała: „Cieszę się, że wzięłam udział w tych dwóch projektach filmowych o historii mojego miasta. Nie zapomnę także udziału w innych działaniach i konkursach w jakich brałam udział jako członkini koła historyczno-regionalnego w Gimnazjum nr 2. Na zawsze pozostanie mi np. w pamięci scena, gdy w Warszawie odbierałam nagrodę w ogólnopolskim konkursie historycznym w obecności córki rotmistrza Pileckiego”.

(fot. Marcin Dziedzic Jaslo4u)

Partnerów tego przedsięwzięcia kulturalnego reprezentowali – Aleksandra Zajdel-Kijowska – dyrektor Szkoły Podstawowej nr 12 z Oddziałami Integracyjnymi w Jaśle i Janusz Szewczyk – dyrektor Jasielskiego Domu Kultury.
 Organizatorzy serdecznie dziękują widzom obecnym na seansach za bardzo ciepłe i życzliwe przyjęcie przedstawionych filmów.
SMJiRJ

Niech Wielkanoc przyniesie Wam radość i pokój!

Wszystkim Mieszkańcom Jasła i Powiatu Jasielskiego, Członkom Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, naszym Przyjaciołom, Sympatykom i Darczyńcom w tym szczególnym czasie Świąt Wielkanocnych życzę dużo spokoju, odpoczynku i przyjemnie spędzonego czasu w gronie najbliższych. Niech Wielkanoc przyniesie Wam wszystkim same dobre i ciepłe chwile. Życzę aby Święta Wielkanocne przyniosły radość, pokój oraz wzajemną życzliwość. By stały się źródłem wzmacniania ducha. Niech Chrystus Zmartwychwstały zsyła na Was łaski i wnosi szczęście do Waszego rodzinnego życia.
W imieniu Zarządu SMJiRJ prezes Wiesław Hap

Walne zebranie sprawozdawcze SMJiRJ

16 marca w JDK odbyło się Walne Zebranie Sprawozdawcze Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego ze 2018 r.
Przewodniczył mu Józef Laskowski, a uczestniczyły w nim – Elwira Musiałowicz-Czech – zastępca burmistrza Miasta Jasła oraz Patrycja Bimkiewicz – kierownik Wydziału Promocji, Kultury, Sportu i Turystyki UM w Jaśle.
Sprawozdanie z działalności zarządu przedstawił prezes Wiesław Hap, finansowe – wiceprezes Felicja Jałosińska, a Komisji Rewizyjnej – jej przewodnicząca Barbara Żegleń.  W minionym roku stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości SMJiRJ podjęło wiele działań. M.in. wydało IX tom „Rocznika Jasielskiego”, książkę „Jasielska droga do niepodległej Polski 1768-1922”, albumy: „Jasło dawne, zniszczone, odbudowane, współczesne” oraz „Ruiny Jasła 1944-1945” i „Kalendarz Jasielski 2019”. Zorganizowało m.in.: konferencję regionalistyczno-patriotyczną dla przedszkolaków, uczniów i nauczycieli jasielskich przedszkoli i szkół, VI Jasielski Marsz Wolności ku czci uczestników i ofiar akcji „Pensjonat”, kolejny Turniej Wiedzy o Jaśle i Konkurs Fotograficzny „Jasło-Moje Miasto”, plenerowe widowisko historyczne „Listopad 1918 r. w Jaśle”, konkurs plastyczny dla przedszkolaków i uczniów szkół podstawowych „Jaślanie w drodze do niepodległości”.
SMJiRJ było też inicjatorem wmurowania na budynku jasielskiej Sokolni tablicy pamiątkowej poświęconej jaślanom walczącym o niepodległość Ojczyzny. Na ten rok jasielscy społecznicy i regionaliści nakreślili sobie równie ambitne cele.
Fot. J. Nawrocki i R. Michałowski.
/dr/