Wizyta Prezesa SMJiRJ w Bajkowym Przedszkolu

W ramach kampanii społecznej Cała Polska czyta dzieciom obchodziliśmy Ogólnopolski Dzień Głośnego Czytania, dzień ten był kolejną okazją do wprowadzenia przedszkolaków w magiczny świat bajek, opowiadań i legend. Naszym wychowankom w tym dniu czytał Prezes Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego Wiesław Hap.
Regionalista spotkał się z przedszkolakami (28.09), by przybliżyć im legendy z Jasła i okolic. Spotkanie rozpoczęło się głośnym czytaniem legendy „O Goleszu i rycerzu Zyndramie”, co stało się pretekstem do rozmowy o naszej Małej Ojczyźnie, historii regionu i ciekawych miejscach w naszym mieście.
Pan Wiesław jest autorem licznych publikacji poświęconych historii miasta oraz ludziom związanych z jego dziejami, m.in. „Kedyw Podokręgu Armii Krajowej Rzeszów” (1996), „Obwód ZWZ-AK Jasło” (1997), „Historia Obwodu ZWZ-AK Jasło na tle wydarzeń II wojny światowej w regionie” (1997), „Ziemia Jasielska Naszą Małą Ojczyzną” (1998), „Wierni do końca…” (2005), „Poczet wybitnych jaślan i ludzi związanych z regionem” (2005), „Przewodnik po Jaśle i Jasielszczyźnie” (2007). Jest także założycielem   i drużynowym 139 Drużyny Harcerskiej „Lisy” im. pułkownika Leopolda Lisa-Kuli działającej przy Zespole Szkół Miejskich nr 3 z Oddziałami Integracyjnymi.
Dzisiejsze spotkanie było niezwykłą szansą na bliższe spotkanie tak interesującej i pełnej pasji osoby jaką jest Pan Wiesław Hap, było to dla wszystkich ciekawym doświadczeniem. Dziękujemy za wspólne promowanie głośnego czytania oraz za moc wrażeń!
Bajkowe Przedszkole

Rozstrzygnięcie konkursu „Jaślanie w drodze do Niepodległości”

W ledwo co zakończonym Roku Stulecia Odzyskania przez Polskę Niepodległości Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego zorganizowało szereg przedsięwzięć programowych. Jednym z nich był  konkurs plastyczny „Jaślanie w drodze do Niepodległości” pod Patronatem Burmistrza Miasta Jasła dla przedszkolaków i uczniów trzech grup wiekowych ze szkół podstawowych. Wzięło w nim ponad siedemdziesięcioro najmłodszych mieszkańców naszego miasta.
W kategorii przedszkolaków – I miejsce zajął  Piotr Janusz z Przedszkola Miejskiego nr 10 w Jaśle, II miejsce – Amelia Szostkiewicz z Przedszkola SMYK w Jaśle, a III – Milena Tarnowska z Przedszkola Miejskiego nr 9 w Jaśle.

Praca Piotra Janusza

W grupie uczniów szkół podstawowych z klas I-III zwyciężyła Tola Lenar z Zespołu Szkół Miejskich nr 1 w Jaśle,  II miejsce zajęła Zofia Żyra z Zespołu Szkół Miejskich nr 1 w Jaśle, a III był Szymon Nigborowicz ze Szkoły Podstawowej nr 1 w Jaśle.

Praca Toli Lenar

Wśród uczniów szkół podstawowych z  klas IV-V na miejscu I uplasowała się Julia Tarnowska ze Szkoły Podstawowej nr 12 w Jaśle, na II – Maksymilian Dranka ze Szkoły Podstawowej nr 12 w Jaśle, a miejsce III zajęli wspólnie – Maja Mikoś  ze Szkoły Podstawowej nr 1 w Jaśle oraz  Lena Fuk  ze Szkoły Podstawowej nr 12 w Jaśle.

Praca Julii Tarnowskiej

W najstarszej grupie – uczniów szkół podstawowych z klas VI-VIII  zwyciężyła – Kamila Porębska z Zespołu Szkół Miejskich nr 2 w Jaśle przed Kingą Moskal ze Szkoły Podstawowej nr 12 w Jaśle, a III miejsce przypadło Dominice Florko ze Szkoły Podstawowej nr 12 w Jaśle.

Praca Kamili Porębskiej

Wszystkie prace oceniało jury w składzie: Andrzej Gawlewicz (architekt, wiceprezes SMJiRJ) – przewodniczący, Anna Brożyna,  Małgorzata Samborska, Jan Kukułka, Bogdan Samborski (artyści Nieformalnego Stowarzyszenia Jasielskich Plastyków „PlaJa”) i Mariusz Świątek (dyrektor Muzeum Regionalnego w Jaśle).
Okolicznościowe dyplomy oraz nagrody laureaci otrzymali z rąk Ryszarda Pabiana – burmistrza Miasta Jasła oraz Wiesława Hapa – prezesa SMJiRJ. „Celem konkursu oprócz rozbudzania inwencji twórczej i kreatywności była również edukacja i kształtowanie postaw patriotycznych u najmłodszych oraz miłości do swojej Wielkiej i Małej Ojczyzny. Mam głębokie przekonanie, że wszyscy uczestnicy przy okazji rozwinęli swoje zainteresowania historią naszego narodu, państwa i miasta, zwłaszcza z okresu XIX w. i początku XX w. w okresie drogi do niepodległości Polski. Dziękuję wszystkim uczestnikom, nie tylko laureatom, za to, że poświęcili swój czas i z głębi serc przelali na papier swoją miłość do Ojczyzny i swój szczery patriotyzm.” – podsumował przedsięwzięcie prezes SMJiRJ, historyk i regionalista
Wiesław Hap.
/pz/

Karol Głowa i Stanisław Zubel Honorowymi Obywatelami Miasta Jasła

14 listopada 2018 r. w Jasielskim Domu Kultury odbyła się uroczystość wręczenia pośmiertnie tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Jasła” na ręce przedstawicieli rodzin Karola Głowy i Stanisława Zubla. Na wniosek prezesa Zarządu SMJiRJ Wiesława Hapa przyznała je Rada Miejska Jasła. Medale i dyplomy z rąk burmistrza Ryszarda Pabiana, w obecności przewodniczącego rady miejskiej Henryka Raka, odebrali synowie uhonorowanych – Karol Głowa – junior oraz Czesław Zubel.
Na ręce  Ryszarda Pabiana – Burmistrza Miasta Jasła i Henryka Raka – Przewodniczącego Rady Miejskiej Jasła, prezes SMJiRJ przekazał stosowne podziękowanie: „W związku z podjęciem przez Radę Miejską Jasła uchwały w sprawie nadania pośmiertnie tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Jasła” ŚP. Panu Karolowi Głowie i ŚP. Panu Stanisławowi Zublowi, w imieniu Zarządu Stowarzyszenia Miłośników Jasła  i Regionu Jasielskiego wyrażam Panom słowa podziękowania za przychylenie się do naszego wniosku w sprawie uhonorowania naszych zasłużonych Członków i Kolegów tym zaszczytnym tytułem”.
Z kolei przedstawicielom Rodzin uhonorowanych Wiesław Hap przekazał listy o treści: „W związku z podjęciem przez Radę Miejską Jasła uchwały w sprawie nadania pośmiertnie tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Jasła” ŚP. Panu Karolowi Głowie i Panu Stanisławowi Zublowi, w imieniu Zarządu Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego składamy Państwu serdeczne gratulacje. Jesteśmy dumni, że nasi Koledzy zostali uhonorowani tym tytułem”.
W trakcie uroczystości Zarząd Stowarzyszenia reprezentowali Felicja Jałosińska – zastępca prezesa i Henryk Zych, członek Zarządu. Zabrali oni głos oraz wręczyli synom Honorowych Obywateli Miasta Jasła listy gratulacyjne i albumy o Jaśle wydane przez SMJiRJ.  
Na zdjęciu Felicja Jałosińska i Henryk Zych.
Jeszcze we wrześniu 2015 r. prezes SMJiRJ Wiesław Hap złożył dwa pisma skierowane do Kapituła Rady Miejskiej Jasła d.s. Nadawania Tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Jasła” i „Zasłużony dla Miasta  Jasła” o poniższej treści.
Zarząd Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego zwraca się   z wnioskiem o pośmiertne nadanie tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Jasła” dla śp. Pana Karola Głowy za „popularyzację wiedzy o Jaśle i jego historii”. Nie było Mu dane  otrzymać za życia tytułu „Zasłużony dla Miasta Jasła”, dlatego wnioskujemy o przyznanie śp. Panu Karolowi Głowie pośmiertnego Honorowego Obywatelstwa naszego Miasta. Poniżej przedstawiamy uzasadnienie wniosku.
Pan Karol Głowa urodził się w dniu 15 października 1952 roku w Jaśle.  Był synem Marii i Eugeniusza Głowów. Studiował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na Wydziale Teologii. Studia wyższe ukończył w 1976 roku ze stopniem magistra. Następnie podjął pracę zawodową w Oddziale Wojewódzkim Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego w Tarnowie. Miało to miejsce na przestrzeni lat 1976 – 1977. Później pracował w Oddziale Wojewódzkim Stowarzyszenia PAX w Krośnie. Po wprowadzeniu stanu wojennego został przeniesiony do pracy w Zakładach Drzewnych „Inco – Veritas” w podjasielskim Tarnowcu. Od 1991 roku rozpoczął pracę na stanowisku dyrektora Jasielskiego Domu Kultury. Z powodzeniem i oddaniem pełnił tę funkcję przez szesnaście lat – do roku 2007.
Przez wiele lat był członkiem Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego. W latach 1991 – 1995 pełnił funkcję prezesa Zarządu Stowarzyszenia Miłośników Jasła  i Regionu Jasielskiego. Był inicjatorem oraz koordynatorem wielu działań na płaszczyźnie historii, kultury i pracy społecznej na rzecz Jasła i jego mieszkańców. Z pełnym zaangażowaniem redagował dwutygodnik „Obiektyw Jasielski”, a później miesięcznik „Ziemia Jasielska w Obiektywie”. Za Jego kadencji jako prezesa SMJiRJ zaczęto wydawać „Kalendarz Jasielski”, który od tego czasu ukazuje się corocznie. Udało Mu się doprowadzić do wydania reprintu znanego dzieła ks. Władysława Sarny „Opis powiatu jasielskiego” z 1908 roku, plan miasta Jasła oraz kolorowy folder „Jasło”. Za Jego prezesury zorganizowano też pierwszą edycję „Turnieju Wiedzy o Jaśle” dla uczniów wszystkich szkół w mieście. Spotkał się on z uznaniem i z aprobatą i jest odtąd co roku kontynuowany. Już jako dyrektor Jasielskiego Domu Kultury był inicjatorem i organizatorem teleturnieju „Znani Polacy i ich związki z Jasłem” dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu miasta Jasła.
Śp. Pan Karol Głowa był też zasłużonym prezesem Jasielskiego Stowarzyszenia Kultura – Sport – Turystyka, które sprawowało opiekę nad drużynami piłkarskimi Jasielskiego Klubu Sportowego „Czarni”. Przez dłuższy czas pełnił również funkcję przewodniczącego Koła Terenowego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Był współzałożycielem i prezesem Fundacji im. Stefanii Woytowicz w Jaśle oraz organizatorem akcji „Letnia Szkoła Języka Polskiego” i wakacyjnego wypoczynku dla dzieci i młodzieży polonijnej z Kresów Wschodnich z terenów dzisiejszej Ukrainy. Ten wyjątkowo skromny, cichy, pracowity, bardzo grzeczny i uczynny Człowiek wniósł wielki wkład w rozwój lokalnej kultury. Zmarł w dniu 13 maja 2013 roku i spoczął na Nowym Cmentarzu Komunalnym w Jaśle.
Zarząd Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego uważa, że wszechstronna i owocna działalność śp. Pana Karola Głowy na polu kultury, popularyzację wiedzy o Jaśle i jego historii, w pełni zasługuje na wyróżnienie Go tytułem „Honorowy Obywatel Miasta Jasła” i wnioskuje do Kapituły Rady Miejskiej Jasła o jego nadanie. Tym bardziej, że w tym roku obchodzimy pięćdziesięciolecie istnienia Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, którego jednym z zasłużonych prezesów był śp. Pan Karol Głowa.
Zarząd Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego zwraca się  z wnioskiem o pośmiertne nadanie tytułu „Honorowy Obywatel dla Miasta Jasła” dla Śp. Pana Stanisława Zubla „za promocję miasta Jasła w dziedzinie życia społecznego”. Poniżej uzasadniamy nasz wniosek.
Pan Stanisław Zubel urodził się 20 września 1927 roku w Humniskach, jako syn Wojciecha i Marii z domu Konieczko. W swej rodzinnej miejscowości ukończył szkołę podstawową, potem w Brzozowie Szkołę Handlową. W 1943 roku rozpoczął pracę w kopalnictwie naftowym w Grabownicy. Równocześnie w tym czasie wstąpił do konspiracyjnej organizacji narodowców „Młodzież Wielkiej Polski”. We wrześniu 1944 roku przeszedł do pracy w Urzędzie Gminy Grabownica w charakterze kancelisty.
Po zakończeniu wojny, w 1945 roku, z polecenia organizacji MWP wstąpił do Milicji Obywatelskiej. Za przynależność i działalność w nielegalnej organizacji w 1948 roku został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa i wyrokiem Rejonowego Sądu Wojskowego skazany na cztery lata więzienia. Karę odbywał w więzieniu  w Rzeszowie i we Wronkach. Pod koniec 1951 roku został zwolniony. W 1991 roku Sąd Wojewódzki w Rzeszowie uznał wyrok za nieważny. Po wyjściu z więzienia powrócił do pracy w kopalnictwie naftowym w Grabownicy. Pracując tam, ukończył Technikum Mechaniczne w Rzeszowie. W 1960 roku został przeniesiony do Zakładu Poszukiwań Nafty i Gazu w Jaśle. Po studiach na Akademii Górniczo – Hutniczej w Krakowie w 1968 roku uzyskał dyplom inżyniera górnika, specjalność budowa urządzeń wiertniczych.
Od 1975 roku pracował na stanowisku głównego mechanika w PGNiG Jasło. Maszyny i urządzenia wiertnicze stały się jego pasją. Opatentował trzy wynalazki i dwadzieścia wniosków racjonalizatorskich. Posiadał uprawnienia wyższego dozoru górniczego w zakresie maszyn wiertniczych oraz tytuł „III stopień dyrektora górniczego”. W latach 1987 – 1991 był członkiem samorządu pracowniczego, a od 1989 do 1991 roku pełnił wysoko notowaną w środowisku nafciarzy funkcję przewodniczącego Rady Pracowniczej Przedsiębiorstwa Górnictwa Naftowego i Gazownictwa w Warszawie. Na zasłużoną emeryturę przeszedł w 1992 roku.
Śp. Pan Stanisław Zubel po wojnie nie należał do żadnej organizacji politycznej, ale w 1980 roku gdy powstała „Solidarność” brał udział w organizowaniu Związku na terenie PGNiG Jasło. Uczestniczył jako delegat  w I Zjeździe NSZZ „Solidarności” Regionu Małopolska w Tarnowie oraz w I Krajowym Zjeździe NSZZ „Solidarność” w 1981 roku w Gdańsku. W 1989 roku przed wyborami parlamentarnymi został członkiem Jasielskiego Komitetu Obywatelskiego.
W wyniku wyborów samorządowych, rekomendowany przez JKO,  został wybrany radnym Rady Miasta Jasła. W dniu 6 czerwca 1990 roku nowo wybrana Rada Miasta powierzyła Mu funkcję przewodniczącego Rady Miasta, którą to funkcję pełnił do końca kadencji. Przy Jego udziale Rada Miasta Jasła I Kadencji podjęła szereg ważnych uchwał, które rozpoczęły poważne zmiany społeczne i gospodarcze w mieście.
Śp. Pan Stanisław Zubel był  aktywnym  i zapalonym pszczelarzem. Zdobywając i pogłębiając wiedzę w tym zakresie uzyskał tytuł Mistrza Pszczelarskiego. Ciesząc się uznaniem i autorytetem wśród jasielskich pszczelarzy, przez wiele lat pełnił funkcję Przewodniczącego Koła Pszczelarzy. Śp. Pan Stanisław Zubel był też bardzo aktywnym społecznikiem. Był wieloletnim członkiem Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, członkiem Zarządu i zastępcą prezesa Zarządu SMJiRJ, przewodniczącym Komisji Rewizyjnej SMJiRJ. Uczestniczył w wielu społecznych inicjatywach Stowarzyszenia skierowanych na rzecz społeczności lokalnej.
Śp. Pan Stanisław Zubel zmarł 19 października 2005 roku i spoczął na Cmentarzu przy ul. Mickiewicza w Jaśle obok swojej żony Emilii, która była dla Niego wielkim oparciem i strażniczką ogniska domowego.
Zarząd Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego uważa,
że działalność Śp. Pana Stanisława Zubla w pełni zasługuje na wyróżnienie Go tytułem „Honorowy Obywatel Miasta Jasła” i wnioskuje do Kapituły Rady Miejskiej Jasła o jego nadanie „za promocję miasta Jasła w dziedzinie życia społecznego”. Jest ku temu również szczególna okazja, gdyż  w obecnym 2015 roku mija: 35. rocznica powstania „Solidarności”, której Był aktywnym i zasłużonym członkiem, 25. rocznica powstania samorządu terytorialnego w którym też mocno się zapisał, oraz smutna 10. rocznica Jego śmierci.
Fot. Ilona Dziedzic – Portal jaslo4u.pl
W.H.

Radosnych Świąt Bożego Narodzenia i spełnienia marzeń w 2019 roku!

 
Z okazji Świąt Bożego Narodzenia składam wszystkim Członkom Zarządu oraz wszystkim innym Członkom  Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, naszym Partnerom i Sympatykom, Mieszkańcom Jasła i powiatu serdeczne życzenia wszelkiej pomyślności, niepowtarzalnej atmosfery miłości i ciepła oraz obfitości wszelkich dóbr. Niech radość i pokój Świąt Bożego Narodzenia przyniesie Państwu odpoczynek i wytchnienie od codziennych obowiązków, a nadchodzący Nowy Rok – mnóstwo zdrowia, szczęścia, spokoju i spełni Wasze marzenia.

Wiesław Hap – prezes Zarządu SMJiRJ

„Jasielska droga do niepodległej Polski”

Rok jubileuszu stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości był doskonałym powodem, że na rynku wydawniczym pojawiła się publikacja pod redakcją Wiesława Hapa, Felicji Jałosińskiej i Zdzisława Świstaka pod tytułem „Jasielska droga do niepodległej Polski”  (1768-1922), wydana przez Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego.
Oprócz wspomnianych na wstępie, autorami artykułów jest jeszcze kilkoro innych historyków i regionalistów związanych z Jasłem i regionem. W książce zawartych jest osiemnaście rozdziałów. Oto ich tytuły i autorzy: Udział jaślan i mieszkańców Jasielszczyzny w powstaniach narodowych w latach 1768-1864 oraz w działaniach niepodległościowych do 1914 r. (W. Hap); Jasielskie gimnazjum kuźnią dążeń niepodległościowych (Z. Świstak); Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Jaśle (K. Krzyżanowski i Z. Świstak); Polska Organizacja Wojskowa (Z. Świstak); Związek Strzelecki (F. Jałosińska, Z. Świstak); Drużyny Bartoszowe w Jasielskiem (M. Wieliczko); Przebieg I wojny światowej na terenie Jasielszczyzny (W. Hap); Bój pod Firlejówką (K. Krajewski); Rola jasielskich ziemian w walce o niepodległość Polski (A. Dacyl); Udział harcerzy z terenu Jasielszczyzny w rozwój ducha narodowego w okresie autonomii galicyjskiej i w walce o niepodległość Polski( W. Hap), Dębowiec na drodze do niepodległej Polski w latach 1772-1922 (M. Gałka); Kołaczyce na drodze do niepodległej Polski (M. Salacha); Narodziny niepodległej II RP (W. Hap); Miejsca upamiętniające walkę jaślan i mieszkańców powiatu o niepodległość Polski (W. Hap); Cmentarze I wojny światowej w Jasielskiem (W. Hap, F. Jałosińska); Wkład naszych lokalnych rodaków w walkę o niepodległość w latach 1914-1922 (W. Hap); Torowali drogę do niepodległości (Z. Świstak); Niepodległe Jasło 1918-2018. Miasto w stulecie niepodległości Polski (Z. Dranka).
Publikacja jest starannie wydana, w twardej oprawie, posiada wiele archiwalnych i współczesnych, w części dotychczas nieznanych, fotografii. Ze względu na tegoroczną rocznicę stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości, limitowaną liczbę egzemplarzy i bardzo atrakcyjną cenę, wydawnictwo powinno cieszyć się powodzeniem. Może być  dobrym prezentem na zbliżające się święta. Można ją nabyć w księgarni  „U Jacka” oraz w siedzibie SMJiRJ przy ul. Śniadeckich 15 – obok stadionu „Czarnych” (po cenie promocyjnej – tel. 505 661 224).
Jak możemy przeczytać we wstępie książki: „Mieszkający pod Jasłem, w Roztokach, Jan Rozpara – hallerczyk, kapral II Brygady Legionów – (dziadek W. Hapa) wspominał, że dane mu było w tamtych czasach uczestniczyć w czymś bardzo ważnym. Był wdzięczny Bogu i losowi za to, że jako maleńki trybik polskich sił zbrojnych mógł dołożyć osobistą cegiełkę do tego czynu, czym było wielkie dzieło niepodległości Ojczyzny. Z kolei jaślanin, Wojciech Świstak (ojciec Z. Świstaka), członek Polskiej Organizacji Wojskowej, w „Księdze Pamiątkowej Dziesięciolecia Polski Odrodzonej 1918-1928” napisał: „ Pragnąłbym, by ta księga była jak najdłuższą pamiątką wielkich wydarzeń dziejowych. Niech świadczy naszym dzieciom o zmaganiach i wysiłkach, które przeżywaliśmy w walce o byt i chwałę Ojczyzny”.
Autorzy i Wydawca mają nadzieję, że to wydawnictwo przyczyni się do utrwalenia i przekazania obecnym i przyszłym pokoleniom wiedzy o naszym lokalnym wkładzie w walce o wolną Polskę oraz o ludziach, którzy w niej uczestniczyli.
SMJiRJ

Publikujemy kolejne fotografie z naszego widowiska


Zapraszamy do obejrzenia fotografii redaktora portalu Jaslo4u.pl Pana Marcina Dziedzica. Są to zdjęcia, które dokumentują przebieg współorganizowanej przez Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego uroczystości 100-lecia odzyskania niepodległości. Na jasielskim rynku odbyła się inscenizacja przedstawiająca wydarzenia 1 listopada 1918 r., kiedy to na froncie budynku starostwa, w miejsce dwugłowego czarnego austriackiego orła umieszczony został polski orzeł biały.
W tym dniu do Jasła zawitała Niepodległość.
Relację z tego wydarzenia znajdziesz tutaj.

 

Patriotyczne przedstawienie na Stulecie Niepodległości

Równo z godziną 10.00 na płytę jasielskiego Rynku zapełnioną sporą grupą dzieci, młodzieży i dorosłych mieszkańców wkroczyła grając „Marsz Prezydencki” miejscowa Orkiestra Miejsko-Kolejowa. Część z zebranych trzymała w rękach biało-czerwone flagi i chorągiewki oraz  transparenty z napisami typu: „Polska znów niepodległa” czy „Jasło znowu wolne”.
Prowadzący zgromadzenie (Wiesław Hap) w czapce „maciejówce” powitał zebranych:  „Sto lat temu, Rzeczpospolita Polska zmartwychwstała. Znowu pojawiła się na mapach Europy. Ziściły się marzenia Polaków urodzonych i wychowanych pod zaborami. Naród polski mógł wreszcie sam stanowić o sobie oraz o przyszłości kolejnych pokoleń. Mógł też oficjalnie śpiewać swoją najważniejszą pieśń narodową. Wszyscy zebrani! Baczność! Do hymnu państwowego!” Przy odśpiewaniu z akompaniamentem orkiestry „Mazurka Dąbrowskiego” harcerze 139. DH „Lisy” rozwinęli długą flagę biało-czerwoną flagę. Następnie narrator ciągnął dalej: „W listopadzie 1918 r., po 123 latach niewoli, Polska odzyskała niepodległość. W przypadku Jasła i regionu było to 146 lat, tyle bowiem minęło od I rozbioru Polski  i znalezienia się tych terenów pod zaborem austriackim. (…) Zjednoczyliśmy się dziś na płycie jasielskiego Rynku, tak jak nasi przodkowie, którzy  w tym samym miejscu zebrali się 1 listopada 1918 r., aby zademonstrować swoją miłość do naszej ojczyzny”. 
Jak podkreślił Wiesław Hap, w Jaśle już końcem października 1918 r., powszechnie zrywano  i niszczono symbole austriackie. Ksiądz Antoni Kwolek odprawił mszę święta, po której jej uczestnicy przeszli ulicami udekorowanymi flagami polskimi w marszu patriotycznym wraz   z orkiestrą pod pomnik Kościuszki w parku miejskim. Najważniejszy akt narodzin Niepodległej w Jaśle miał miejsce jednak 1 listopada 1918 r. Tak wspominał to wydarzenie jaślanin, późniejszy obrońca Lwowa, dr Stanisław Proń (Maciej Sroka): „Wczesny ranek 1 listopada wita zgromadzone na Rynku w Jaśle tłumy wiwatujące na widok drabiny strażackiej, przystawionej do budynku Starostwa, po której wspina się pan Karol Polak. Stary marynarz ujmuje spracowanymi mocarnymi rękami orła dwugłowego, zdejmuje go z haków i na linie opuszcza na ziemię. Tym razem na zawsze. Tłum huczy. Rozbrzmiewa hymn: „Jeszcze Polska nie zginęła”. Wojskowi zgromadzeni w Rynku salutują po polsku”. W tym czasie przebrany za Karola Polaka strażak z OSP w Niegłowicach, w towarzystwie strażaków z Bączala Dolnego, ściągnął orła austriackiego i założył polskiego.
Symbolicznym pożegnaniem z panowaniem monarchii austro-węgierskiej było złożenie na płycie Rynku do małej trumienki jej odznaczeń państwowych i wojskowych oraz wszelkich patentów. Dokonali tego byli wojskowi i urzędnicy cesarza Franciszka Józefa (przebrana w stroje z tamtych czasów młodzież i harcerze z SP nr 12).
Prowadzący widowisko mówił dalej: „W dniu 13 listopada jasielscy gimnazjaliści, mieszkańcy Jasła i okolicy witali narodziny II Rzeczypospolitej nabożeństwem w kaplicy gimnazjalnej i akademią w budynku „Sokoła”. To uroczyste spotkanie patriotyczne rozpoczął swoim przemówieniem dyrektor tej renomowanej jasielskiej szkoły średniej, działacz miejscowego „Sokoła” i „Związku Strzeleckiego”, profesor Kazimierz Miodowicz (Marcin Grabek). Powiedział on m.in.: „Radość z odzyskanej niepodległości jest wielka. Ale ten niebywały entuzjazm  powinien udzielać się nam w kolejnych, dniach i miesiącach.  Niech odzyskana wolność inspiruje nas do działania oraz budząc dumę z tego, że jesteśmy Polakami, że mamy tak bogate dziedzictwo narodowe i że kontynuujemy dzieło wielkich rodaków. Nie możemy ich przecież zawieść. Do Was młodzi jaślanie apeluję w sposób szczególny. Uczucia patriotyczne powinny być w Was ciągle żywe. Nie wolno Wam zapominać o tradycji i dobrych wzorach. Macie żyć w duchu patriotyzmu. Przy każdej okazji powinniście podkreślać dumę z tego, że jesteście Polakami. Do tego nas zobowiązuje Was przeszłość naznaczona krwią i ofiarami”.
Jak kontynuował W. Hap: „Początkiem listopada 1918 r. rozpoczęły funkcjonowanie pierwsze powiaty, w tym  jasielski. Z ramienia Polskiej Komisji Likwidacyjnej delegatem i komisarzem powiatu został Stanisław Szymański. Był on absolwentem jasielskiego gimnazjum, a przed wojną urzędnikiem bankowym w Jaśle, działaczem „Sokoła”. Organizował obchody świąt narodowych, rocznice powstań, przedstawienia patriotyczne oraz Drużyny Bartoszowe. W latach wojny sekretarzował Organizacji Narodowej. W późniejszym czasie zostanie posłem Związku Ludowo-Narodowego w Sejmie Ustawodawczym. To jego postać widnieje na słynnej fotografii  z 1 listopada 1918 r. na balkonie starostwa jasielskiego w trakcie wystąpienia oficjalnie rozpoczynającego życie niepodległej Polski w mieście i powiecie. Pod jego nadzorem przystąpiono w Jaśle do tworzenia nowej, polskiej administracji lokalnej – powiatowej  i miejskiej. Oddajmy głos Stanisławowi Szymańskiemu (ks. Mariusz Wawrzynek): „Bóg wysłuchał naszych próśb: „Ojczyznę wolną racz nam wrócić Panie”. W tych szczególnych dniach oddajemy hołd wszystkim tym, którzy swoją niezłomną postawą i męstwem wywalczyli naszej Ojczyźnie wolność. Pamiętajmy o tych bezimiennych i szarych bohaterach walk niepodległościowych, ale i o tych znanych: Józefie Piłsudskim, Romanie Dmowskim, Ignacym Paderewskim, Józefie Hallerze, Władysławie Sikorskim, Ignacym Daszyńskim i wielu innych wybitnych postaciach naszej epoki. Ci wszyscy Polacy walczyli    na różnych polach o wolność naszą i waszą, moją i twoją. A teraz czas na solidną pracę i służbę dla naszej odrodzonej Ojczyzny! Jaślanie, trzeba zakasać rękawy i przystąpić do budowy Polski naszych marzeń, tu na miejscu. A pracy jest wiele!”
Prowadzący ciągnął dalej: „W dniu 3 listopada władzę w Jaśle przejęła Rada Miejska, a burmistrzem został adwokat, dr nauk prawnych Józef Baranowski. Był znanym działaczem społecznym, szanowanym prezesem miejscowego „Sokoła” oraz członkiem Rady Nadzorczej jasielskiego Towarzystwa Zaliczkowego. Od wielu lat udzielał się na płaszczyźnie życia patriotycznego, organizował uroczystości i manifestacje, był mocno związany z endecją. Tak mówił Józef Baranowski (Burmistrz Ryszard Pabian): „Ludzie padają sobie w objęcia, wywieszają flagi polskie, żeby udokumentować swoją wielką radość. Z gmachów  urzędów zaborczych strącamy napisy i symbole, a na ich miejscu wieszamy  nowe polskie symbole, na czele z naszym orłem polskim. W kościołach modlimy się, by  podziękować Bogu za zmartwychwstanie Polski. Naród  poczuł się wreszcie wolny.  Radość nasza jest spontaniczna i w pełni uzasadniona. Bo  oto w zawziętych bojach ze sobą padli trzej zaborcy, którzy przez tyle lat na  naszej ziemi czuli się panami, dzierżyli władzę nad zniewolonym narodem  polskim. Z tą sytuacją zaborów nigdy nie pogodził się nasz dzielny naród. Często dawał  znać o tym, że choć Państwo pod względem politycznym znajdowało się w  grobie, to Naród żyje, czuwa i czeka z nadzieją na wyzwolenie z niewoli. Walki o wolną Polskę prowadzone były nie tylko na polach bitew, ale i na dyplomatycznych salonach. Determinacja i wola zwycięstwa przerodziły się w sukces”.
W listopadzie 1918 r. komisarz Szymański doprowadził do podjęcia uchwały, która połączyła Wydział Powiatowy i Starostwo w jedno ciało. Inauguracyjne posiedzenia powołanej Rady Powiatowej na czele z właścicielem Gorajowic Tadeuszem Sroczyńskim odbyło się w marcu 1919 r. W Jaśle i w terenie podjęto działania zmierzające do uporania się z rozlicznymi trudnościami życia codziennego zmęczonego wojną społeczeństwa oraz do odbudowy zniszczeń wojennych. Stopniowo powstawały nowe urzędy i instytucje, a pracę podejmowały szkoły i zakłady pracy.
Ważną postacią naszej historii lokalnej tamtych dni był Jan Madejczyk, syn chłopski z Wróblowej, działacz ruchu ludowego i późniejszy poseł na Sejm RP z terenu Jasielszczyzny. Przez ponad trzy dekady działał jako członek Rady Powiatowej w Jaśle oraz na rzecz mieszkańców wsi. W 1918 r., wszedł jako przedstawiciel PSL „Piast” do Powiatowej Rady Przybocznej przy Komisarzu Likwidacyjnym w Jaśle. Tak mówił w listopadzie 1918 r. (w roli J. Madejczyka Jan Urban): „Zróbmy wszystko, by te dni narodzin naszej ukochanej i wymarzonej Polski były dniem radosnymi i wyjątkowym dla każdego z Nas. Celebrujmy je, by stały się prawdziwym świętem, a motywem przewodnim niech będzie porozumienie – ponad wszelkimi podziałami i w imię dobra narodu. Manifestujmy swój patriotyzm. Nie wstydźmy się naszych uczuć do Polski. Uczmy nasze dzieci miłości do ojczyzny. Wierzę, że dzięki temu będziemy państwem silnym – takim, z którym będą się liczyć inne narody”.
Cenionym politykiem tamtych czasów, działaczem społecznym i gospodarczym był jaślanin, dr praw Ignacy Steinhaus, absolwent miejscowego gimnazjum. Był stryjem matematyka prof. Hugona Steinhausa. Prowadził kancelarię adwokacką w Jaśle. Był też radnym miejskim i członkiem rady powiatowej. Za Austro-Węgier był posłem do Reichsratu Przedlitawii z ramienia konserwatystów galicyjskich. W parlamencie był członkiem Koła Polskiego. W okresie I wojny światowej zasłużył się jako członek Naczelnego Komitetu Narodowego.   W trakcie tej wojny jego syn Władysław, podchorąży w Pułku Piechoty Legionów Polskich został ciężko ranny w bitwie pod Kuklami i zmarł. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, dr Ignacy Steinhaus był posłem na Sejm Ustawodawczy. A oto fragment wypowiedzi doktora Ignacego Steinhausa (Henryk Zych):  „Kiedy w 1914 r. wybuchła wielka wojna światowa, tylko niewielu z nas wierzyło, że w jej wyniku nasza Ojczyzna odzyska wolność i niepodległość. Nie przyszło to łatwo, ale dokonane zostało wielkim trudem, krwią    i ofiarami całego narodu, wysiłkiem wszystkich. Polacy w czasie tej wojny walczyli w trzech zaborczych armiach, wcielani do nich przymusowo. Brat musiał strzelać do brata. Wielu zginęło. W tym mój syn.”
Po wystąpieniach tak zacnych jaślan, głos zabrała trójka harcerzy z drużyny „Lisów”, której patronem jest bohater tamtych czasów, płk Leopold Lis-Kula.  Druhna Gabriela Schmidt stwierdziła: „Składając dziś hołd naszym przodkom za najcenniejszy dar, jakim jest wolność, pamiętajmy, że powinnością nas wszystkich jest zachowanie jej dla pomyślności obecnych i przyszłych pokoleń”. Druh Kamil Kwieciński dodał: „ Wtedy nasz naród zjednoczył się mimo różnych opcji politycznych. Myślą przewodnią była wolność, niepodległość, braterstwo, solidarność, bezinteresowna współpraca dla dobra Niepodległej Ojczyzny i jej obywateli”. Druhna Wiktoria Gorczyca zaś dopowiedziała: „ Nasz udział w tym spotkaniu pamięci to oddanie czci tym, którzy walczyli o wolną Polskę i budowali zręby Drugiej Rzeczypospolitej. Cześć ich pamięci!”
Następnie burmistrz Jasła i prezes Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego wręczyli nagrody i dyplomy laureatom konkursu plastycznego dla jasielskich przedszkolaków i uczniów jasielskich szkół podstawowych „Jaślanie w drodze do niepodległości” zorganizowanego przez SMJiRJ pod patronatem Burmistrza Miasta Jasła. Później zebrani wysłuchali kilka pieśni patriotycznych w wykonaniu uczniów z SP nr 2 oraz obejrzeli pokaz strojów z epoki narodzin II RP uczniów Zespołu Szkół Usługowych i Spożywczych w Jaśle. Na zakończenie spotkania wysłuchano „Warszawianki” w wykonaniu  Orkiestry Miejsko-Kolejowej. Po uroczystości, w namiocie Muzeum Regionalnego w Jaśle, w obecności jego dyrektora Mariusza Świątka, najmłodsi uczestnicy patriotycznego spotkania kolorowali sobie kartki nawiązujące do czasów odzyskania niepodległości oraz wykonywali okazjonalne niepodległościowe biało-czerwone kotyliony.
Organizatorami tego plenerowego widowiska byli: Miasto Jasło, Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego oraz Muzeum Regionalne w Jaśle przy współpracy ze Szkołą Podstawową nr 12 w Jaśle, Szkołą Podstawową nr 2 w Jaśle oraz jasielskim Zespołem Szkół Usługowych i Spożywczych w Jaśle. Pomysłodawcą przedsięwzięcia, jego scenarzystą i prowadzącym był Wiesław Hap, prezes SMJiRJ, historyk i regionalista.
/SMJiRJ/

Jaślanie na Ziemi Lwowskiej

W sobotę i niedzielę 3 – 4 listopada harcerki i harcerze 139. Drużyny Harcerskiej „Lisy” im. płk. Leopolda Lisa-Kuli, w dużej mierze również członkowie Młodzieżowego Koła Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, działających przy Zespole Szkół Miejskich nr 3 w Jaśle – odbyli wycieczkę patriotyczną do Lwowa i Zadwórza.  Zabrali ze sobą ponad 1 100 zniczy zgromadzonych w społecznej zbiórce, której organizatorami było Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego i 139. DH „Lisy”.
      Opiekunami dwudziestki druhen i druhów w wyprawie „Jaślanie w Stulecie Niepodległej pamiętają o zapomnianych Rodakach” byli: ich drużynowy – hm. Wiesław Hap – historyk, regionalista oraz prezes Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, pilot wycieczki – Edwin Bebło – geograf i przewodnik beskidzki, instruktorka harcerska – Magdalena Kamińska-Chudy i mama dwóch harcerek – Barbara Pilut.
Delegacja jasielska zabrała ze sobą za wschodnią granicę wszystkie zebrane znicze. Zostały przez jej uczestników zapalone na grobach polskich na lwowskich cmentarzach: Janowskim, Łyczakowskim i „Orląt” oraz leżącym ok. 50 km od Lwowa  Zadwórzu – w miejscu słynnej   w latach II RP, a obecnie zapomnianej, bitwy wojny polsko-bolszewickiej z sierpnia 1920 r. – zwanej „polskimi Termopilami”.
W Lwowie – zawsze wiernym Polsce – oddano hołd jego obrońcom, najpierw tym, którzy w listopadzie 1918 r. przez trzy tygodnie stawiali odpór Ukraińcom, aż do czasu kiedy przybyła nasza odsiecz wojskowa. Uszanowano również pamięć tych, którzy rok później bronili bram Lwowa, gdy stanęli przed nimi bolszewicy. Obrońcy stawiali dzielny opór od lipca do września 1920 r. za co miasto zostało odznaczone Orderem Wojennym Virtuti Militari.
Wędrując śladami tych wydarzeń naznaczonych grobami, mogiłami i pomnikami, wielkim przeżyciem dla młodych jaślan było zwiedzanie „Cmentarza Orląt Lwowskich”, gdzie spoczywają w większości młodzi Polacy polegli we wspomnianych walkach. Dość przygnębiające wrażenie wywarła na nich i ich opiekunach sytuacja na Cmentarzu Janowskim. Tamtejsze groby ofiar walk polsko-ukraińskich o Lwów z lat 1918–1920 są bardzo zniszczone, część całkowicie. Pomiędzy nimi często stoją współczesne nagrobki ukraińskie. Niektóre polskie krzyże leżą na grobach, inne leżą złożone (rzucone) pod drzewami. To smutny widok, tym bardziej, że poniżej znajdują się pięknie utrzymane kwatery żołnierzy formacji ukraińskich walczących z Polakami. Wydaje się koniecznością, by władze polskie zadbały o miejsca pochówku naszych rodaków na tej nekropolii.
Odczucia dumy, radości, więzi z historią państwa i narodu przyniósł obchód miejsc pochówku naszych wybitnych rodaków na Cmentarzu Łyczakowskim. Dużym przeżyciem dla młodych jaślan było zapalenie zniczy, chwila zadumy czy modlitwy nad grobami powstańców kościuszkowskich, listopadowych i styczniowych, pułkownika Juliana Konstantego Ordona, poety Seweryna Goszczyńskiego, działacza narodowego Stanisława Szczepanowskiego, autora „Katechizmu Polskiego DzieckaWładysława Bełzy,  pisarza i historyka Karola Szajnochy,  matematyka Stefana Banacha,  malarza Artura Grottgera, poetki Marii Konopnickiej, pisarki Gabrieli Zapolskiej, twórcy spółdzielczych kas oszczędnościowych Franciszka Stefczyka oraz wielu, wielu innych zasłużonych Polaków.
Oprócz wizyt na cmentarzach, młodzi jaślanie wraz ze swoimi opiekunami zwiedzili również sporo ważnych miejsc naszej historii i kultury, m.in. Stare Miasto, katedrę łacińską – gdzie uczestniczyli w niedzielnej mszy św., katedrę ormiańską oraz Teatr Miejski (Operę Lwowską). Dotarli do wielu pomników lwowskich i miejsc związanych z mieszkającymi tam na przestrzeni kilku wieków wieloma wybitnymi Polakami, m.in. z Ignacym Łukasiewiczem – patronem ich szkoły oraz z prekursorami harcerstwa polskiego – Olgą i Andrzejem Małkowskimi.
W sobotni wieczór, w jednym z pomieszczeń hotelu uczestnicy patriotycznej wyprawy zorganizowali wieczornicę poświęconą „Orlętom Lwowskim” – z wykorzystaniem utworów literackich i muzycznych na ich temat. Z kolei po dotarciu do miejsca bitwy pod Zadwórzem „Lisy” pod kierunkiem swojego drużynowego przeprowadziły Apel Pamięci. Oddały w nim cześć ponad trzystu bohaterom, którzy 17 sierpnia 1920 r. w czasie wojny polsko-bolszewickiej pod dowództwem kpt. Bolesława Zajączkowskiego powstrzymywali ponad dziesięciokrotnie większe siły armii konnej Siemiona Budionnego. W bitwie poległo 318 Polaków i z uwagi na heroiczną walkę obrońców nazywana jest ona polskimi Termopilami. Pomimo zdobycia stacji kolejowej Zadwórze bolszewicy zrezygnowali z kontynuowania walki o Lwów kończąc marsz na zachód.
Druhnom i druhom na długo zapadną słowa ich drużynowego wypowiedzianych pod zadwórzańskim kurhanem-mogiłą: „Ponosząc wielkie straty Sowieci, rozwścieczeni oporem „Orląt”, cięli ich szablami, dobijali kolbami, a później odcinali głowy, ręce i nogi. Widząc co się dzieje nasi ranni oficerowie, w tym dowódca – kapitan Zajączkowski, i żołnierze ostatnimi nabojami odbierali sobie życie. Wśród poległych był m.in. dziewiętnastoletni Konstanty Zarugiewicz, obrońca Lwowa z 1918 r., kawaler Krzyża Virtuti Militari i Krzyża Walecznych, którego matka w 1925 r. wybrała jedną z trzech trumien ze zwłokami, które przewieziono do Warszawy i umieszczono  w Grobie Nieznanego Żołnierza”.
Delegacja jasielska została bardzo serdecznie przyjęta przez Polaków z Lwowa, którzy towarzyszyli jej cały czas jako przewodnicy i gospodarze. Są oni tam na Wschodzie prawdziwymi, wiernymi strażnikami pamięci naszej wspólnej historii i dziedzictwa narodowego. Ze wzruszeniem dziękowali za pamięć o dawnych więzach i za dzisiejszą łączność z nimi. Tymi, którzy nie uważają siebie za „Polonię” tylko za stuprocentowych Polaków. Wszak oni tam byli od wieków i trwają dalej, tylko mocarze tego świata po II wojnie przesunęli im granicę na zachód, poza dotychczasową ich Ojczyznę. Polacy z Lwowa z radością przyjęli skromne dary przywiezione przez jaślan, m.in. wydawnictwa SMJiRJ oraz materiały promocyjne Miasta Jasła i Starostwa Powiatowego w Jaśle.
Pomysłodawcy społecznej akcji „Jaślanie w Stulecie Niepodległej pamiętają o zapomnianych Rodakach”: Wiesław Hap, Edwin Bebło i Marcin Dziedzic, organizatorzy: Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego oraz jasielska 139. Drużyna Harcerska „Lisy” dziękują wszystkim, którzy włączyli się w zbiórkę zniczy, które zapłonęły na Ziemi Lwowskiej. Byli to m.in.: Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, 139. Drużyna Harcerska „Lisy”, Zespół Szkół Miejskich nr 3 w Jaśle, Gimnazjum i Zespół Szkolno-Przedszkolny w Brzyskach, kibice „Czarnych” Jasło, Niepubliczny Zakład Szkolno-Przedszkolny w Czeluśnicy, Bursa Międzyszkolna w Jaśle, Stowarzyszenie „Magneto”, Zespół Szkół Budowlanych w Jaśle, Społeczne LO STO w Jaśle oraz pojedynczy mieszkańcy Jasła i powiatu.  Składają też podziękowania Zakładowi Pogrzebowemu „Okarma” za dofinansowanie transportu autobusowego uczestników i opiekunów wyprawy, którzy udali się na nią za własne fundusze. 
Jak podkreśla Wiesław Hap „Dzięki tej wyprawie na Kresy młodzi jaślanie w mundurach harcerskich doświadczyli pięknej lekcji historii i patriotyzmu. Znacząco poszerzyli swoją wiedzę na temat historii walk i działań zmierzających do uzyskania przez Polaków niepodległości. Ziemie te nie należą już do Polski, ale mocno istnieją w naszej świadomości. Trudno żeby było inaczej. W przyszłym roku chcemy powtórzyć naszą akcję i dotrzeć również do miejsc związanych z ofiarami polskimi rzezi wołyńskiej. To nasz obowiązek”. 
Tekst Edwin Bebło
SMJiRJ/DHL

Sukces członków Młodzieżowego Koła SMJiRJ

W organizowanym przez Szkołę Podstawową nr 4 w Jaśle międzyszkolnym konkursie  na prezentację multimedialną „Ślady Wielkiej Wojny na Podkarpaciu” dla uczniów szkół podstawowych w Jaśle I miejsce zajął duet młodych pasjonatów historii i harcerzy – Maciej Narbuttowicz (na zdjęciu po lewej) i Kacper Janiga (po prawej).
Są oni członkami Młodzieżowego Koła Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego w SP nr 12 w Jaśle. Ich opiekunem był historyk regionalista i prezes SMJiRJ Wiesław Hap. Laureaci przygotowali bardzo ciekawą prezentację poświęconą cmentarzom wojennym z lat I wojny światowej znajdujących się na terenie powiatu jasielskiego.
/PS/