O Jaśle okresu międzywojennego najczęściej mówi się w kontekście piękna tamtego miasta. Nazywano je „Perłą Podkarpacia” i określenie to znajdowało uzasadnienie. Wystarczy spojrzeć na stare fotografie i pocztówki…. Jednak życie w grodzie nad trzema rzekami, obok blasków miało też cienie. Właśnie tej ciemnej stronie życia poświęcony był wykład „Kryminalne Przedwojenne Jasło”.
Sprawami jakie zostały przybliżone uczestnikom spotkania kiedyś żyło całe miasto, próżno dziś jednak dzisiaj odnaleźć choćby wzmianek. Wykład dawał okazję ich przybliżenia, tym, którzy zdecydowali się w piątek 29 listopada pójść do Biblioteki, zamiast na „Black Friday”.
Cóż to były za sprawy? Na przykład, w pierwszych tygodniach niepodległości doszło do śmiertelnego pobicia przez żołnierzy jasielskiego rzemieślnika Żyda Dawida Furmana. Pogrzeb stał się wielką manifestacją społeczności żydowskiej przeciw przemocy.
Zainteresowani historią Jasła wiedzą, że przed wojną szczególnym obiektem w mieście był – nie istniejący już – gmach więzienia. Nieznany jest jednak fakt, że w 1923 r. doszło do spektakularnej z niego ucieczki. Dokonali tego dwaj członkowie głośnej w tamtym czasie bandy niejakiego Józefa Surdyńskiego spod Brzostku, zlikwidowanej przez jasielskich policjantów kilka miesięcy wcześniej. Z jasielskiego „Alkatraz” wydostali się sposobem klasycznym – po przepiłowaniu krat. Miesiącami śledczy tropili uciekinierów po jasielskim i sąsiednich powiatach, zanim sprawiedliwości stało się zadość.
W Jaśle – w sądzie okręgowym – odbyło się kilka głośnych w Polsce procesów. W jednym z nich oskarżonymi byli tutejsi komuniści, którzy obok politycznej działalności antypaństwowej dopuszczali się zbrodni, zastraszając mieszkańców uprzemysłowionej wówczas wsi Harklowa i sąsiednich. Za ich sprawą w latach 1933 dopuszczono się podpaleń kilkunastu budynków.
Opinię publiczną szczególnie poruszały zbrodnie. W szynkach dochodziło do porachunków z użyciem broni palnej i noży. Do budynków kas oszczędnościowych zaglądali kasiarze „na gościnnych występach”, a chlebem powszednim jasielskiej policji było przyjmowanie zgłoszeń o przeróżnym modus operandi kradzieżach. Dochodziło tu też do morderstw, a często zdarzało się ujawnianie przypadków dzieciobójstwa, bezpośrednio po porodzie.
Autorem wykładu był Mariusz Skiba Członek Zarządu Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, od lat zajmujący się historią regionu, specjalizujący się w dziejach formacji policyjnych.
Wykład był częścią wspólnego projektu Policji i Miejskiej Biblioteki Publicznej, poświęconego 100. rocznicy powstania Policji Państwowej. Dzień wcześniej, we czwartek 28 listopada, odbyło się uroczyste otwarcie wystawy pn. „Policja w służbie Niepodległej”, podczas której wyeksponowano ponad 30 plansz z fotografiami policyjnymi przedstawiającymi historii Policji Państwowej, wśród nich zdjęcia jasielskich policjantów tamtego okresu. Przed otwarciem M. Skiba wygłosił wykład pt. „Policja w służbie Niepodległej. Z kart historii Policji Państwowej w powiecie jasielskim”.
Relacja z otwarcia wystawy znajduje się na stronie podkarpackiej Policji. Kliknij tutaj.
Foto: Afisz promujący wydarzenie.
Historia Jasła na fotografiach M. Mikulskiego
W naszych wspomnieniach pan Mieciu, to chodząca encyklopedia fotograficzna. Jak tylko wzeszło słońce przemierzał kilometrami Jasło dookoła, starał się dokumentować wydarzenia Jasła, miejsca – To wypowiedź Felicji Jałosińskiej – autorki wystawy otwartej w Sali Offowej Jasielskiego Domu Kultury, prezentującej dorobek jaślanina Mieczysława Mikulskiego.
Uroczysty wernisaż z udziałem żony i córki fotografa odbył się 12 kwietnia br. Wystawa będzie czynna do 12 maja br.
Relację z tego wydarzenia można przeczytać na stronach JDK w Jaśle. Kliknij tutaj.
Na ten temat można przeczytać na jasielskich stronach internetowych, m.in. na Wirtualne Jasło.pl.
Zdjęcie: K. Pacwa z JDK Jasło.
Fotografia dokumentalisty. Wystawa prac Mieczysława Mikulskiego
Jasielski Dom Kultury i Zarząd Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego zapraszają na wystawę fotografii „50 lat twórczości Mieczysława Mikulskiego”. Uroczysty wernisaż odbędzie się 12 kwietnia br. o godz. 17.00 w Sali Off’owej JDK.
Blisko 150 fotografii, które będą prezentowane na wystawie w JDK pochodzi ze zbiorów żony pana Mieczysława – Barbary Mikulskiej, przekazanych dla Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego oraz Felicji Jałosińskiej. Zdjęcia dokumentują stare Jasło: miejsca, wydarzenia i ludzi.
Mieczysław Mikulski, jaślanin z urodzenia, zasłużony dla Jasła społecznik zapisał się w pamięci mieszkańców miasta jako wspaniały instruktor harcerski i regionalista – fotograf i dokumentalista.
Przez kilka dziesięcioleci pełnił różne ważne funkcje w Komendzie jasielskiego Hufca ZHP, w tym w latach 1956-1963 funkcję komendanta. Był skarbnicą wiedzy o harcerstwie, nauczycielem wielu pokoleń instruktorów i harcerzy, organizatorem i animatorem mnóstwa przedsięwzięć programowych oraz wychowawczych, przyjacielem wszystkich zuchów i harcerzy.
Oprócz harcerstwa bardzo aktywnie działał w Stowarzyszeniu Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego od samego początku jego istnienia. Przez kilka kadencji był członkiem zarządu i pełnił w nim ważne funkcje statutowe, m. in. zastępcy prezesa i sekretarza. W ramach społecznej pracy w SMJiRJ rozwijał swoją pasję fotograficzną, dzięki której zebrał – w dużej mierze na potrzeby Stowarzyszenia – ogromny zbiór zdjęć dokumentujących historię Jasła i wydarzenia z życia jego mieszkańców. Sporo spośród nich prezentowano na różnych wystawach i publikowano w wielu wydawnictwach nie tylko Stowarzyszenia. Najbardziej znaną publikacją Mieczysława Mikulskiego jest album „Jasło – zburzone nienawiścią – wydźwignięte pracą…”, w którego wstępie „Od Autora” napisał: „Obraz rodzinnego miasta, jego największej tragedii oraz heroicznego wskrzeszenia, namalowany sercem i obiektywem, przekazuję jego Mieszkańcom” – wspomina go jasielski historyk Wiesław Hap.
Mieczysław Mikulski zmarł 30 maja 2013 r. w wieku 86 lat. Pochowany został na cmentarzu przy ulicy Zielonej w Jaśle.- Zawsze pogodny, uśmiechnięty i dowcipny, wspierał nas swoim doświadczeniem i mądrością życiową, służył pomocą w wielu działaniach. Był człowiekiem prawym i do końca życia wiernym przyrzeczeniu i prawu harcerskiemu. Do ostatnich chwil pełnił służbę Bogu, Polsce i bliźnim. Był dumny, z tego że jest rodowitym jaślaninem i może służyć swoją wiedzą na temat historii miasta, zwłaszcza tej, której był bezpośrednim świadkiem – dodaje W. Hap.
TEKST I ZDJĘCIE ZE STRONY JASIELSKIEGO DOMU KULTURY http://new.jdkjaslo.pl/
Wystawa o odbudowie Jasła w WDK w Rzeszowie
Od 50 lat Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego stara się propagować historię naszego miasta na terenie całej Polski. M.in. w 2015 roku wystawa o zniszczeniu i odbudowie miasta gościła w Domu Spotkań z Historią w Warszawie. W tym roku prawie 300 zdjęć obrazujących zburzenie przez Niemców w 1944 roku i odbudowę Jasła w latach kolejnych mogą oglądać mieszkańcy Rzeszowa na wystawie w Wojewódzkim Domu Kultury. Organizatorami tej wystawy fotografii pod tytułem „Jasło. Odrodzenie miasta i jego rozbudowa w latach 1945 – 1985” byli WDK oraz SMJiRJ.
W czwartek 21 stycznia 2016 roku nastąpiło uroczyste otwarcie wystawy. Zgromadzonych gości przywitał dyrektor WDK Marek Jastrzębski. Dyrektor poprosił prezesa SMJiRJ Wiesława Hapa o nakreślenie zebranym historii Jasła w czasie II wojny światowej. Prelegent w swoim wystąpieniu szczególnie dużo uwagi poświęcił polityce niemieckiej w Jaśle w latach okupacji oraz wysiedleniu i zniszczeniu miasta.
(Aby powiększyć zdjęcie – kliknij na nim.)
Następnie głos zabrała obecna wicemarszałek Województwa Podkarpackiego i była burmistrz Jasła Maria Kurowska. Do zwiedzania wystawy zaprosiły zebranych również wiceburmistrz Jasła Elwira Musiałowicz – Czech i autorka wystawy, wiceprezes SMJiRJ Felicja Jałosińska.
Ta zasłużona dla Jasła regionalistka z wielkim wzruszeniem opowiadała, w jaki sposób zdjęcia znalazły się w jej posiadaniu oraz o powstaniu i realizacji wystawy. Archiwalne fotografie pokazują obraz miasta wyrastającego z ruin w okresie czterech powojennych dziesięcioleci. Felicja Jałosińska zaprezentowała zdjęcia ze swoich zbiorów uzyskanych od autorów fotografii oraz ze zbiorów prywatnych i z archiwum SMJiRJ.
„Wystawa uwiecznia ulotność czasu i wydarzeń, jakie zaszły w powojennej historii Jasła. Miasta wyjątkowego i niezwykłego. Z wyroku okupanta niemieckiego miało zostać unicestwione raz na zawsze, ale wbrew wszystkiemu przetrwało. Zniszczone w 97% zostało odbudowane i rozbudowane solidarnym wysiłkiem mieszkańców, którzy przybyli do ruin, otarli łzy, zamieszkali w piwnicach, zakasali rękawy i zabrali się do pełnej wyrzeczeń i ciężkiej pracy.
(…) W kontraście czerni i bieli, bez upiększeń i retuszy, z wieloma odcieniami szarości zwyczajnego życia dzięki Autorce wystawy zarejestrowano wydarzenia i dzieła ludzkiej pracy. Te fotografie łączą historię z architekturą, przekazują ducha przeszłości i pokazują różne aspekty życia miasta. Całość zebranego i przedstawionego materiału tworzy fotograficzną opowieść o powojennym Jaśle” – tak przybliżał w katalogu wystawę prezes SMJiRJ Wiesław Hap.
Dzięki inicjatywie Stowarzyszenia i tej wystawie społeczeństwo Rzeszowa i regionu mogło przybliżyć sobie historię Jasła. Kto nie zdążył, będzie miał okazję zapoznać się z nią jeszcze w czasie późniejszym, ponieważ najprawdopodobniej z WDK trafi ona do rzeszowskiego Urzędu Marszałkowskiego.
Jacek Nawrocki – SMJiRJ
Relacje z wernisażu naszej wystawy w Muzeum
W środę (18.11) odbył się wernisaż wystawy z okazji 50-lecia naszego Stowarzyszenia. Jasielskie media przedstawiły relacje z tego wydarzenia. Dziękujemy wszystkim Dziennikarzom.
Tutaj znajdziesz niektóre publikacje internetowe: jaslonet.pl, terazjaslo.pl, twojejaslo.pl, jaslo4u.pl.
Jeszcze raz zapraszamy wszystkich do Muzeum Regionalnego. Wystawę zwiedzać można do 14 grudnia br.
Na zdjęciu: Felicja Jałosińska (Wiceprezes SMJiRJ), Elwira Musiałowicz-Czech (Wiceburmistrz Miasta Jasła), Wiesław Hap (Prezez SMJiRJ) i Alfred Sepioł (Dyrektor Muzeum Regionalnego w Jaśle). Autor: W. Żebracki, jaslonet.pl.
Zapraszamy na wystawę o historii naszego Stowarzyszenia
18 grudnia o godz. 17. w Muzeum Regionalnym w Jaśle odbędzie się wernisaż wystawy, której tematem jest półwiecze działalności SMJiRJ. Wystawę zwiedzać będzie można do 14 grudnia br.
Poniżej prezentujemy plakat zawierający szczegółowe informacje.
Serdecznie zapraszamy.
Aby powiększyć kliknij na obrazku.
Wystawa fotografii w Urzędzie Miasta w Jaśle
W jasielskim magistracie jest możliwość obejrzenia wystawy „Jasło – odrodzenie i rozbudowa”. Na wystawie zaprezentowane zostały fotografie z okresu 1945-1985, ukazujące odbudowę miasta po niemal doszczętnym jego zniszczeniu w czasie wojny. Zdjęcia zebrała Felicja Jałosińska, wieloletni prezes, obecnie wiceprezes SMJiRJ.
Przeczytaj informację na ten temat na stronie Urzędu Miasta w Jaśle: www.jaslo.pl
Na zdjęciu Felicja Jałosińska, Wiceprezes Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego.
Fotografia główna ze strony www.jaslo.pl.
Z wystawy twórczości M. Wieteski w Osieku Jasielskim
Przedstawiamy kilka zdjęć wykonanych podczas przygotowań ekspozycji oraz otwarcia wystawy prac Mieczysława Wieteski, nieżyjącego już jasielskiego fotografa. Tematem wystawy było Jasło na przestrzeni kilkudziesięciu minionych lat. Wystawa została zorganizowana przez Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego oraz Gminny Ośrodek Kultury w Osieku Jasielskim. Wystawę można było oglądać w lipcu w Punkcie Informacji Turystycznej GOK.
Wystawa fotografii Mieczysława Wieteski w Osieku Jasielskim
Jeszcze przez tydzień będzie można obejrzeć wystawę twórczości nieżyjącego już jasielskiego fotografa Mieczysława Wieteski. Wystawionych zostało kilkadziesiąt prac przedstawiających Jasło na przestrzeni sześciu minionych dekad. Zdjęcia pochodzą ze zbiorów Aleksandry Wieteski i Felicji Jałosińskiej.
Wystawa została zorganizowana przez Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego oraz Gminny Ośrodek Kultury w Osieku. Można ją obejrzeć w Punkcie Informacji Turystycznej GOK. 17 lipca odbył się wernisaż.
Wystawa czynna od 7 do 31 lipca 2014 r. od poniedziałku do piątku w godzinach od 12:00 do 15:00.
/ms/
Wywiad z Tomaszem Kasprzykiem w "Obiektywie"
Z okazji 230. rocznicy założenia cmentarza przy ul. Zielonej w Jaśle, w cmentarnej kaplicy otwarto wystawę pn. „Memento mori”. Zaprezentowano 24 wielkoformatowe zdjęcia przedstawiające jasielski stary cmentarz. Ich autorem jest Tomasz Kasprzyk – artysta-fotografik – Członek Zarządu Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego.
Obszerną relację z otwarcia wystawy zamieszczono w „Obiektywie Jasielskim”. Znajdziemy tu również historię najstarszej jasielskiej nekropolii pióra Barbary Bosak. Redaktor naczelna „OJ” Jadwiga Steliga przeprowadziła na łamach miesięcznika wywiad z Tomaszem Kasprzykiem. Tematem była śmieć, przemijanie i … osobiste „przeistoczenie” jakie było udziałem artysty. Oto fragment wywiadu.
Cały wywiad przeczytasz w majowym numerze „Obiektywu Jasielskiego”.
/ms/